" فروش آخرت خود به دنیای دیگران " :

 

کسانی که مال مردم را می‌خورند کسانی هستند که «آخرت خودشان را به دنیای

دیگران می‌فروشند» آنان از هر راهی شده از حلال و حرام جمع می‌کنند و نخورده

می‌میرند و دیگران می‌خورند و لذتش را می‌برند.

خداوند می‌گوید آنچه مهم است حلال‌خوری است. آدم باید حلال خور باشد و از حرام خوری دست بردارد. به جای رباخواری و اختلاس و دزدی، خرید و فروش منصفانه داشته باشد تا خداوند به مال اندکش برکت دهد. چنانکه می‌فرماید: لاتأکلو اموالکم بینکم بالباطل؛ اموالتان را در میان خودتان به باطل نخورید. (بقره، آیه 188)

مراد از این خوردن، هر نوع تصرف است. از آنجا که مهمترین تصرف در مالی خوردن آن است، خداوند این خوردن را نماد برای تصرف گرفته است؛ بویژه آنکه مال در اصل همین گاو و گوسفند و بز و شتر بوده که ثروت مردم را تشکیل می‌داد و مهمترین تصرف در این چیزها همان کشتن و خوردن گوشت آنها است؛ بعدها مال به هر ثروتی اطلاق شد.

با این همه مراد از خوردن، مطلق تصرف در مال است که نباید به حرام باشد.این نوع کاربرد در قرآن اختصاص به مال ندارد، به عنوان نمونه خداوند در آیه 18 سوره ق می‌فرماید: ما یلفظ من قول الا لدیه رقیب عتید؛ چیزی از قول تلفظ نمی‌شود مگر آنکه نزدش مراقب آماده است؛ یعنی فرشتگانی هستند که آماده نوشتن و استنساخ هستند و با مراقبت و گردن کشیدن از بالا، همه جزئیات را می‌نویسند.

در اینجا مراد از قول، سخن در برابر فعل نیست، بلکه مراد هر عملی است که انسان انجام می‌دهد. پس همه اعمال انسان از اخلاقی گرفته تا عقیده و ایمان و گفتار و نوشتار و نشست و برخاست ثبت و استنساخ می‌شود؛ یعنی که «ما ینظر و ما یسمع و لا یتکلم و لا یقوم و لا یقعد و لا یکتب و لا یقول و لا یفعل الا لدیه رقیب عتید».

پس آدم باید مواظب باشد چه می‌کند و چه عمل و فعلی را انجام می‌دهد. به هر حال، بدترین مردم کسی است که مال مردم و بیت‌المال را از راه باطل چون گرانفروشی و دزدی و اختلاس و بی‌انصافی می‌خورد، ولی نخورده می‌میرد و آن مال را بی‌هیچ بهره‌ای برای وارث از زن و بچه می‌گذارد بی‌آنکه خودش لذت خوردنش را برده باشد و این گونه است که آخرت خودش را به دنیای دیگری می‌فروشد.

سال هفتاد و چهارم شماره ۲۱۵۷۱

" کیهان "