درس تشبیه - صفحه یک

                                        درس 8

                                    "   تشبیه  "

     طرح سئوالات مفهومی :

الف – درشعرهای زیر پایه های تشبیه را معین کنید :

1 – همچو چنگم سرتسلیم و ارادت در پیش            تو به هر ضرب که خواهی بزن و بنوازم

همچو : ادات تشبیه ، چنگ : مشبه به ، م: مشبه ، سر تسلیم واردات در پیش : وجه شبه

2 – لبت تا درلطافت لالۀ سیراب راماند                  دلم در بی قراری چشمۀ سیماب را ماند

لبت : مشبه ، لاله :مشبه به ، ماند :ادات ، لطافت : وجه شبه

دلم : مشبه ، سیماب: مشبه به ، ماند : ادات تشبیه ، بی قراری : وجه شبه

3 – به سان سوسن اگر ده زبان شود حافظ         چو غنچه ، پیش تو اَش مُهر بَر دهان باشد

حافظ : مشبه ، غنچه : مشبه به ، چو ، ادات تشبیه ، مُهر بَر دهان : وجه شبه

4 – چون باد مخالف و چو سرما ناخوش                 چون برف نشسته ای و چون یخ بسته

نشسته ای = ای : مشبه ، باد : مشبه به ، سرما :مشبه به ، نا خوش : وجه شبه ؛ چو : ادات  

چون : ادات تشبیه ، برف : مشبه به ، نشسته : وجه شبه ، ای : مشبه ، یخ : مشبه به ،     

 بسته : وجه شبه ( سرد و بی روح بودن )

5 – از بس که کوته است و سیه زلف یار من              گویی که روز من بود و روزگار من

زلف یار من : مشبه ، روز من  و  روزگار من : مشبه به ، گویی : ادات تشبیه ، کوته   و سیه :

 وجه شبه

زلف یار من      مانند       روز            کوته است

مشبه               ادات       مشبه به         وجه شبه

زلف یار من     مانند     روزگار من     سیه است

مشبه              ادات      مشبه به         وجه شبه 

                                    "  1  "