آشنایی امام رضا(ع) با زبان‌های مختلف

از جمله ماجراهایی که میان امام رضا(ع) و اهل بصره اتفاق افتاد، اینکه عمروبن هداب سؤال کرد و گفت: محمدبن فضل هاشمی چیزهایی از شما گفته که دلها نمی‌پذیرند. امام رضا(ع) فرمود: چه چیزهایی گفته؟ عرض کردم: از جانب شما به ما گفته است که شما هر آنچه را که خداوند نازل فرموده است، می‌دانید، و به همه زبان‌ها و لغت‌ها آشنا و آگاه هستید؟
امام رضا(ع) فرمود: محمدبن فضل درست گفته و اینها را من به او خبر داده‌ام، اکنون شما بیایید و هرچه می‌خواهید بپرسید. عرض کردم: بیش از هر چیز شما را با زبان‌ها و لغت‌ها امتحان می‌کنم، و آن اینکه این مرد رومی، و این هندی و آن دیگری فارسی و این یکی ترکی هستند و ما اینها را برای این آزمایش حاضر کرده‌ایم. امام(ع) فرمود: پس به هر زبان که دوست دارید سخن بگویید که من به خواست و اراده خداوند به هر یک از آنان با زبان خود پاسخ می‌دهم. سپس هر یک از آنان مسئله‌ای را با زبان و لغت خاص خود پرسیدند و امام رضا(ع) نیز با زبان و لغات خود آنان به ایشان پاسخ داد. همه حاضرین با مشاهده این صحنه متحیر و سرگشته و شگفت‌زده شدند و اعتراف کردند به اینکه امام علی‌بن موسی‌الرضا(ع) در زبان و لغت آنها از آنان فصیح‌تر و آگاه‌تر است.(1)

_____________

1- بحار‌الانوار، ج 49، ص 75