«کینه و بدخواهى دیگران را از سینه خود دور کن تا بدخواهى به تو از سینه دیگران ریشه کن شود

 

این که می گویند دل به دل راه دارد تا چه اندازه حقیقت دارد؟

پاسخ:

در روایات شواهدی در تایید این جمله وجود دارد اما معنایش این نیست همه مواردی که مردم از جمله دل به دل راه داره نتیجه میگیرند درست است. همچنین افراد مختلف نیز با توجه به قوت نفس و تجرد آن مراتب بالاتری از این حقیقت را تجربه میکنند و همه انسان ها در این زمینه یکسان نیستند.

امام علی علیه السلام مى فرماید:«کینه و بدخواهى دیگران را از سینه خود دور کن تا بدخواهى به تو از سینه دیگران ریشه کن شود»(1) این روایت میتواند دلیل بر تاثیر و تاثر مرموز دلها بر یکدیگر باشد. البته احتمال دیگری نیز وجود دارد و آن این است که هرگاه انسان نیات بدى درباره دیگران داشته باشد خواه ناخواه در چهره یا سخنان و افعالش نمایان مى شود و همین امر سبب مى گردد دیگران در برابر او موضعى مشابه بگیرند.

در حدیث دیگری از امام صادق(علیه السلام)مى خوانیم که مردى خدمت آن حضرت عرض کرد: شخصى به من مى گوید من تو را دوست دارم چگونه بدانم که او راست مى گوید و واقعاً مرا دوست مى دارد؟امام(علیه السلام) در پاسخ فرمود:«اِمْتَحِنْ قَلْبَکَ فَإنْ کُنْتَ تَوَدُّهُ فَإنَّهُ یَوَدُّکَ ؛قلب خود را بیازماى اگر تو او را دوست مى دارى او هم تو را دوست مى دارد». (قلوب با یکدیگر راه دارند)

(1) نهج البلاغه(صبحی صالح)، ص 501