روانشناسی اجتماعی طبقات مردم

امام علی(ع) می‌فرماید: در این روزگاران مردم چهار گروهند:

1- گروهی اگر دست به فساد نمی‌زنند، برای این است که روحشان ناتوان، و

شمشیرشان کند و  امکانات مالی را در اختیار ندارند.

2- گروه دیگر، آنان که شمشیر کشیده، و شر و فسادشان را آشکار کرده‌اند، لشکرهای

پیاده و سواره خود را گردآورده، و خود آماده کشتار دیگرانند. دین را برای بدست

آوردن مال دنیا تباه کردند که یا رئیس و فرمانده گروهی شوند، یا به منبری فرا رفته و

خطبه بخوانند. چه بدتجارتی که دنیا را بهای جان خود بدانی، و با آنچه که در نزد

خداست معاوضه نمایی.

3- گروهی دیگر، با اعمال آخرت، دنیا را می‌طلبند، و با اعمال دنیا در پی کسب مقام‌های

معنوی آخرت نیستند، خود را کوچک و متواضع جلوه می‌دهند. گام‌ها را ریاکارانه و

کوتاه برمی‌دارند. دامن خود را جمع کرده، خود را همانند مؤمنان واقعی می‌آرایند، و

پوشش الهی را وسیله نفاق و دورویی و دنیاطلبی خود قرار می‌دهند.

4- و برخی دیگر، باپستی و ذلت و فقدان امکانات، از به دست آوردن قدرت محروم

مانده‌اند که خود را به زیور قناعت آراسته، و لباس زاهدان را پوشیده‌اند. اینان هرگز

در هیچ زمانی از شب و روز، از زاهدان راستین نبوده‌اند.(1)

____________________

1- نهج‌البلاغه- خطبه 32