شعر انتظار ...... 6

ما پی نبرده ایم تو را آن  چنان که هست

کاری نکرده ایم به قدر توان که هست

کــاری بــرای آمــدن تو نکــرده ایم

اما برای نذر قدوم تو جان که هست

گر بی قراری دل ما آشکـــار نیست

پیدا ز حال و روز پریشانمان که هست

دل گه گـدار از تو جـدا می شود ولـی

این دست ها دخیل بر این آستان که هست

ما در قمــار عشق، به عشق تو آمدیم

پس فارغیم از همه سود وزیان که هست

ای دل برای عقده گشایی به سامرا

ما را نبرده اند اگر ، جمکران که هست

امیر حسین حیدری

شعر انتظار ...... 5

بعد عمری نوکر در حسرتم دیدار را

کار را ول کرده ام چسبیده ام دلدار را

من غلامی میکنم او خوب شاهی می کند

حق نگیرد از من این ارباب و این دربار را

کار نوکر حرص و جوش روضه ات را خوردن است

حضرت زهرا به دست ما سپرده کار را

سوخته ی در آتش غم را ز آتش باک نیست

قطره های اشک ما خاموش سازد نار را

دار نه!ما را فقط در خاک و خون باید کشید

بهر عاشق گوشه ای انداخت باید دار را

امتحان کن روی من شاید زهیر تو شوم

داخل خیمه بگو در گوش من اسرار را

بی لیاقت بودنم آخر بدستم کار داد

بعد عمری نوکری در حسرتم دیدار را

شعرانتظار ..... 4

این روزها که شیعه کشی رخ نموده است

شاید نوید آمدنت را دلالت است


آقا! شکایت دلمان را کجا بریم

"عجّل علی ظهور" شما اوج حاجت است


کوفی شده زمانه و هیچ اعتماد نیست

حتی به حرف ما که دعامان شهادت است...


آقا به خاطر دل زینب ظهور کن...

در سوریه حضور حرامی جسارت است


آقا قبول! منتظرانت کجا و من

وقتی تمام زندگی ام غرق حسرت است


اینجا به بغض های حسن خیره مانده ام...

در کوچه ای که مادرتان بی حمایت است...


قصدم گریز نیست به صحرای کربلا...

آنجا که ناله ی همگان وا مصیبت است

شعرانتظار ..... 3

در حسرت تو خون شده چشم نگارها

ای انتظار آخر چشم انتظار ها

ای آشنا تر از همه، این دیده کور باد

نشناخته اگرچه تو را دیده بارها

خار طمع به چشم و به پا ریسمان ترس

افتاده ایم بی تو در این گیر و دارها

جز اشک ناشیانه و جز آه پشت آه

دیگر چه چشم داشتی از تازه کارها!؟

کار دل از ترحم دلدار هم گذشت

زنگار بسته آینه جای غبار ها

پاییزمان شدند و گلاویزمان شدند

سرمی رسند بی تو یکایک بهار ها

مشتی پیاده در دل این جاده مانده ایم

رحمی به ما نکرد کسی از سوار ها

دل کاش جز مسیر تو راهی بلد نبود

شد درد سر برای من این اختیار ها

تاری ز موی یار دل زار را بس است

این ما و این گلوی مهیای دارها

برگرد!  تا به دور تو گردم مرید وار

در دور نامرادی این روزگارها

استرس چگونه سلامت بدن‌مان را تهدید می‌کند؟

 

همه ما کم و بیش می دانیم که داشتن سطوح کمی از استرس عادی و حتی مفید است چون مانع به خطر افتادن فرد یا اخذ تصمیمات نادرست می شود. با وجود این در اکثر موارد، استرس کنترل نشده تاثیرات منفی بر کیفیت زندگی دارد.

به گزارش جام جم آنلاین، اگر استرس مدیریت نشود و یا در طولانی مدت ادامه یابد، می تواند منجر به مشکلات جدی تر بهداشتی شود:

بیماری قلبی: محققان دانشگاه هاروارد اعلام کرده اند که گرفتگی شریان ها در کسانی که از سطوح بالای استرس رنج می برند، بیشتر است. علاوه بر این، استرس می تواند به طور مستقیم سبب افزایش ضربان قلب شده و سطوح کلسترول و تری گلیسیرید را نیز افزایش دهد.

چاقی:

متخصصان سالهای طولانی در مورد اثر استرس روی اضافه وزن و چاقی مطالعه کرده و اکنون شواهد جدیدی یافته اند.

استرس موجب می شود ما به مواد غذایی ناسالم بیشتر تمایل داشته باشیم. استرس مزمن همچنین باعث تولید بیش از حد هورمون کورتیزول می شود.

در واقع استرس مدام و ترشح زیاد این هورمون باعث بروز برخی اختلالات خواب می ‌شود. خبر ناخوشایند دیگر این است که افزایش ترشح کورتیزول می ‌تواند یکی از علت ‌های اضافه ‌وزن در ناحیه شکم نیز باشد.

دیابت:

اگرچه استرس لزوما به دیابت منجر نمی شود، اما اگر به درستی کنترل نشود، می تواند وضعیت این بیماران را وخیم تر کند.

هورمون های استرس از جمله هورمون کورتیزول به طور مستقیم بر میزان گلوکز اثر می گذارد. اگر مبتلا به دیابت هستید، میزان قند خونتان را بررسی کنید، به طور مرتب نزد پزشک بروید و اجازه ندهید که استرس باعث شود رژیم غذایی خود را تغییر دهید و به عادات بد مانند سیگار کشیدن روی آورید.

هنگامی که استرس دارید، تغذیه خوب باعث می شود که قند خونتان را کنترل کنید. شما باید مواد مغذی لازم را به بدنتان برسانید تا انرژی کافی برای مقابله با استرس را داشته باشید.

افسردگی:

استرس باعث ایجاد تغییرات مختلفی در مغز می شود از جمله عدم تعادل سیستم های انتقال دهنده عصبی مانند سروتونین، دوپامین و نوراپی نفرین. این عدم تعادل همراه با بی اشتهایی، بی خوابی و و کاهش خلق و خو خواهد بود. حتی افزایش سطح کورتیزول می تواند باعث ایجاد افسردگی اساسی شده و به سلول های مغز آسیب برساند.

مشکلات گوارشی:

بین مشکلات گوارشی و استرس ارتباط قوی وجود دارد. استرس می تواند سبب التهاب در دستگاه گوارش شود. علاوه بر این کسانی که سطوح بالای استرس را تجربه می کنند، در معرض زخم معده، بیماری کرون و سندرم روده تحریک پذیر خواهند بود.

تغییر الگوی خواب:

اکثر افرادی که از استرس مزمن رنج می برند، دچار اختلالات خواب می شوند. این افراد احتمالا در به خواب رفتن، در خواب باقی ماندن، یا تجربه خواب راحت با مشکل مواجه می شوند. همچنین مدت زمانی که در مرحله خواب عمیق سپری می کنند، ممکن است کاهش یابد. اگر خواب خوبی نداشته باشید، احتمال این که طی روز بعد استرس بیشتری را تجربه کنید نیز افزایش می یابد.

دمانس:

بسیاری از دلایل منطقی برای ارتباط استرس و ابتلا به زوال عقل وجود دارد. یکی از دلایل این است که استرس سیستم ایمنی بدن را به خطر می اندازد که این خود نقش مهمی در خطر ابتلا به زوال عقل دارد. دلیل دیگر این است که تولید بیش از حد هورمون کورتیزول با مشکلات حافظه مرتبط است.پ

همانطور که قبلا گفته شد، بین استرس و افسردگی ارتباط قوی وجود دارد. افسردگی یک عامل مهم در افزایش خطر ابتلا به زوال عقل است.

منبع: ایرنا

شعر انتظار ..... 2

آیین دست های شما مهربانی است
این دست ها کرامتشان آسمانی است

 خورشید و ماه، ریزه خور سفره ی توأند
 آوازه ی محبّت تو کهکشانی است

دنیا به زیر سایه ی چشمت نشسته است
وقتی که انقلاب نگاهت جهانی است

شور تو در صدای جهان موج می زند
رسم تمام حنجره ها پرده خوانی است

تقویم، کلّ سال برایم سه شنبه است
این روزها هوای دلم جمکرانی است

قطعا نمی رسی به من امروزهای تلخ
وقتی دعای از ته قلبم زبانی است

***

«یک پلک دیدن تو در این کوره راه سخت»
من آرزویم از همه ی این جوانی است...

شعر انتظار ..... 1

ای حجت زمانه(عج) ، زمانه چه بد شده ست
یک تکه ابر بین من و نور سد شده ست

دیگر برای غنچه سری تب نمی کند
در خانه ای که خار گل سرسبد شده ست

قران به روی طاقچه ها خاک می خورد
من منتظر که باز ببینم نود شده ست

بعد از گذشت جمعه فراموش می شوی
یادت همیشه غرقه ی این جزر و مد شده ست

دنیا میان لجه ی خون غوطه می خورد
انسان به زیر پای هوسها لگد شده ست

تا آفتاب عدل تو از شرق رو کند
از ایستگاه عشق چه ایکاش رد شده ست

پنهان نمی کنم که در این انتظار تلخ

حال دل شکسته ی من باز بد شده ست

احسان اکابری

آثار شگفت‌ انگیز چای بر سیستم ایمنی

 

تاکنون تحقیقات مختلفی درباره تاثیرات نوشیدن چای بر سلامت انجام شده و فواید متعدد آن از کاهش وزن گرفته تا کاهش خطر ابتلا به بیماری‌ های مزمن مورد تایید محققان قرار گرفته است.

به گزارش جام جم آنلاین، در تحقیقات مختلف به تاثیرات این نوشیدنی دلچسب بر سیستم ایمنی کمتر توجه شده است. به همین علت در این گزارش تاثیرات شگفت‌انگیز نوشیدن چای بر سلامت سیستم ایمنی به اختصار بیان می‌شود.

۱- آنتی اکسیدان‌ های چای موجب بهبود عملکرد سیستم ایمنی می‌شوند

چای غنی از آنتی‌اکسیدان‌هایی موسوم به پلی فنول است که موجب کاهش التهاب در بدن می‌شود. بر اساس گزارشی که نشریه Harvard Health منتشر شده، این آنتی اکسیدان‌ها موجب کاهش ریسک ابتلا به دیابت و بیماری‌ های قلبی و عروقی می‌شود.

بسیاری از بیماری‌ها از قبیل حمله قلبی و سکته مغزی ناشی از استرس اکسیداتیو است. در این حالت تعادل رادیکال‌های آزاد و آنتی اکسیدان‌ها از بین می‌رود و بدن را با مشکلات جدی مواجه می‌کند.

افزایش تعداد رادیکال‌های آزاد منجر به آسیب به بافت‌ها و اختلال در عملکرد ارگان های مختلف، بدن می‌شود.
آنتی اکسیدان‌ ها یک روش موثر برای مقابله با استرس اکسیداتیو است. این مواد یا از طریق مواد غذایی و یا از طریق دارو وارد بدن می‌شوند.

۲- نوشیدن چای به کنترل قند خون کمک می‌کند

کنترل قند خون، سلامت سیستم ایمنی را حفظ می‌کند و موجب کاهش کلسترول بد می‌شود. بر اساس تحقیقاتی که در نشریه Molecules منتشر شده، گیاه چای حاوی ترکیبات ضد التهاب و کنترل‌کننده قند خون است.

همچنین بر اساس تحقیقات منتشر شده در نشریه Nutrition Research نوشیدن چای با افزایش آبرسانی به بدن به طور کلی کنترل میزان قند خون به ویژه در افراد مبتلا به دیابت را تسهیل می‌کند.

دیابت به علت ناتوانی بدن در تولید یا مصرف انسولین بوجود می‌آید. انسولین ماده‌ای است که توسط لوزالمعده تولید می‌شود و نقش آن استفاده از قند به عنوان عظیم‌ترین منبع انرژی بدن است.

قند خون بالا به مرور زمان بر تمام ارگان‌های بدن تاثیر می‌گذارد و منجر به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیه، نابینایی، ناتوانی جنسی و عفونت‌های منتهی به نقص عضو می‌شود.

آخرین آمار منتشر شده از سازمان جهانی بهداشت در مورد دیابت:

-تعداد افراد مبتلا به دیابت از ۱۰۸ میلیون در سال ۱۹۸۰، به بیش از ۴۲۵ میلیون نفر رسیده است.

-شیوع جهانی دیابت در افراد بالای ۱۸ سال، از ۴.۷ درصد در سال ۱۹۸۰، به ۸.۵ درصد در سال ۲۰۱۴ میلادی رسیده است.

-سرعت شیوع دیابت در کشورهای فقیر و کم درآمد بیشتر است.

-دیابت عامل اصلی نابینایی، نارسایی کلیه، حمله قلبی، سکته مغزی و قطع اعضای تحتانی است.

-در سال ۲۰۱۶میلادی، ۱.۶ میلیون مرگ، مستقیما به دیابت مربوط بود و ۲.۲ میلیون مرگ دیگر به گلوکز بالای خون منتسب بود. حدود نیمی از آمار مرگ و میر ناشی از گلوکز بالای خون، در افراد کمتر از ۷۰ سال گزارش شده است.

- بر اساس آخرین آمار سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۶ میلادی، دیابت هفتمین عامل مرگ و میر گزارش شده است.

-رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی، حفظ وزن بدن و اجتناب از مصرف دخانیات مهمترین عوامل در پیشگیری از دیابت نوع ۲ هستند.

- بیش از ۴۲۵ میلیون نفر در سراسر جهان به دیابت مبتلا هستند؛ اکثر این آمار به دیابت نوع ۲ اختصاص دارد که به‌راحتی با فعالیت بدنی منظم و رژیم غذایی سالم قابل کنترل است.

-از هر دو بیمار مبتلا به دیابت، یک مورد هنوز تشخیص داده نشده است که به سادگی با تشخیص اولیه و رعایت موارد ساده مربوط به سبک زندگی قابل کنترل است.

-از هر چهار خانواده، کمتر از یک مورد به برنامه‌های آموزشی کاربردی در زمینه دیابت دسترسی دارند. در حالی که آموزش‌های اولیه نقش مهمی در کنترل بیماری، بهبود نتایج و کاهش هزینه ها دارد.

۳- نوشیدن چای به کاهش وزن کمک می‌کند

جایگزین کردن نوشیدنی‌های حاوی قند با چای یک روش ساده برای کاهش میزان کالری دریافتی و در نتیجه کاهش وزن محسوب می‌شود.

تاثیر چای سبز بر کاهش و مدیریت وزن در تحقیقات علمی مختلف به اثبات رسیده است. بر اساس تحقیقاتی که در نشریه Physiology & Behavior منتشر شده است، نوشیدن مستمر چای سبز در یک دوره زمانی ۱۲ هفته‌ای، به دلیل داشتن آنتی اکسیدان و تشدید مصرف انرژی در بدن، موجب کاهش وزن می‌شود. کاهش وزن موجب کاهش التهاب و در نتیجه بهبود عملکرد سیستم ایمنی می‌شود.

۴- کافئین موجود در چای سیستم ایمنی را تقویت می‌کند

بر اساس تحقیقاتی که در نشریه Pharmacology & Therapeutics منتشر شده است، کافئین دارای خواص ضدالتهاب است و می‌تواند موجب تقویت سیستم ایمنی شود. البته مصرف بیش از حد این ماده می‌تواند مضر باشد.

منبع: ایرنا

سـال نـو و حـال خـوب

در دعای تحویل سال نو از خداوند حال خوب و تحویل احوال خود را به احوال زیبا درخواست می‌­کنیم:
«یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ».
بعضی انسان‌ها خیال می‌­کنند منظور ازاین تحول حال به بهترین حال‌ها، یعنی مال زیاد و اموال گوناگون و رنگارنگ. یعنی حال خوب را در بیرون از وجود خود جست‌وجو می‌­کنند. در صورتی حال اصولا به درون انسان مربوط است، پس باید به تحول درونی فکر کنیم و راهی بیابیم و بپیماییم که ما را به حال خوب برساند. نوشتار حاضر درصدد بیان برخی مولفه‌­های ایجاد حال خوب در انسان است.
 * * *  
ایمان
ایمان از ماده امن به معنای طمأنینه داشتن روح و زائل شدن‌ ترس است. ایمان، قدرتِ محکم و نیروی تزلزل‌ناپذیری است که در هر دلی جای گرفت، آن دل هرگز دچار هراس و اندوه نمی‌­شود و در مقابل سخت­‌ترین حوادث مقاومت می‌­کند.
وچه بسا از این لحاظ بوده که در بعضی روایات «سکینه» و آرامش به ایمان معنی و تفسیر شده است: «السَّکِینَهًُْ، الْإِیمَانُ» آرامش همان ایمان است(معانی الأخبار، ص248).
قرآن کریم این حقیقت را این‌گونه ‌ترسیم کرده است: «کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند و نماز را برپا داشتند و زکات را پرداختند، اجرشان نزد پروردگارشان است؛ و نه ‌ترسی برآنهاست و نه غمگین می‌‌شوند»(بقره/277).
نکته مهم درآیه شریفه این است که قرآن به صرف اقرار زبانی به ایمان، بسنده نکرده و عمل صالح مبتنی بر آن ایمان و اعتقاد درونی و نیز تقید به مناسک و آداب دینی را هم در ایجاد آرامش موثر و لازم می‌­داند.
توکل
انسان برای آرامش و رها ساختن خویشتن از چنگ عوامل اضطراب، نیاز به تکیه‌گاهی دارد که جاویدان و فناناپذیر، عالم، دانا، قادر و توانا باشد.
اگرتکیه­‌گاه انسان، مطمئن و محکم باشد؛ با طمأنینه و آرامش زندگی می‌­کند. از فراز و فرودها و تکانه‌­ها به هراس نمی‌­افتد، از کمبودها ناله نمی‌­کند، آینده را تیره و تار نمی‌­بیند. چرا که به تقدیرش ایمان دارد و در آرامش درونی است.
امید بستن به خدایی که از همه چیز و همه‌کس به انسان نزدیک است؛ نجوای او را می‌‌شنود و گوش می‌­دهد، احوال او را می‌­بیند و با خبر است و نگرانی و دغدغه­‌های درونی را از بین می‌برد، آرامش‌­بخش است.

با خدا بودن و پایداری برآن هرگونه هراس و اندوه را از بین می‌­برد: «آنان که گفتند: پروردگار ما خداست، سپس ایستادگی و مقاومت کردند، بر آنان بیم و هراسی نیست و غمگین نخواهند شد».(احقاف/13)

حیات طیب

بنیان‌گذاری زندگی بر مبنای ایمان و توکل، چاره کار است که ناگزیر از آن هستیم و اگر به‌دنبال حال خوب هستیم، باید سبک و سیاق زیستی­‌مان را تغییر دهیم. خداوند می‌­فرماید: «هرکس کار شایسته‏اى انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى که مؤمن است، او را به حیاتى پاک زنده مى‏داریم»‏(نحل/97).
کلمه «طیب» در مقابل کلمه «خبیث» معنای ملایمت(سازگاری) با نفس و طبع هرچیزی را می‌‌دهد، مثل «کلمه طیب» به معنای سخنی که گوش از شنیدن آن خوشش آید و یا «عطر طیب» که به معنای عطری است که شامه آدمی‌ از بوی آن نوازش می‌­شود و «مکان طیب» یعنی آن محلی که با حال کسی که می‌‌خواهد در آن محل جا بگیرد سازگار باشد.(تفسیرالمیزان، ج۱، ص۶۳۱).
بر اساس این مقدمه هرآنچه که با حقیقت وجود انسان سازگاری داشته باشد؛ طیب است. سازگاری، تشتت، تنفر و اضطراب را از وجود انسان زائل می‌­کند. نکته مهم و کلیدی اینکه آیه فوق با صراحت می‌‌گوید که دعوت اسلام، دعوت به سوی حیات و زندگی است؛ حیات معنوی، حیات مادی، حیات فرهنگی، حیات اقتصادی، حیات سیاسی به معنای واقعی، حیات اخلاقی و اجتماعی و بالا‌خره حیات و زندگی در تمام زمینه‌ها. این هدف عالی اسلام است.(تفسیر نمونه، ج۷، ص۱۲۷)
زندگی پاکیزه از هر نظر، پاکیزه از آلودگی‌ها، ظلم‌ها و خیانت‌ها، عداوت‌ها و دشمنی‌ها، اسارت‌ها و ذلت‌ها و انواع نگرانی‌ها و هرگونه چیزی که آب زلال زندگی را در کام انسان ناگوار می‌‌سازد.(تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۳۹۴)
پیام دیگر آیه شریفه حیات (زنده بودن) است. این حیات غیر از حیات حیوانی و نباتی است. حیات حیوانی، همان دم و بازدم است که هر جنبنده­‌ای از آن بهره‌­مند است.
طبق آیه شریفه، ایمان به پروردگار و عمل صالح انسان را زنده می‌­کند. هرکس دنبال زندگی و حال خوب است باید وارد وادی امن الهی شود و کردار خود را بر اساس معیارهای خداوند تنظیم کند.
علامه طباطبائی در توضیح حیات طیبه می‌نویسد: «این جمله با صراحت لفظش، دلالت دارد بر اینکه خدای تعالی مومنی که عمل صالح کند به حیات جدیدی غیر از آن حیاتی که به دیگران نیز داده، زنده می‌‌کند».(تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۴۹۱)
و در ادامه می‌­نویسد: «حیات طیبه» حیاتی است واقعی و جدید که خداوند آن را به کسانی که سزاوارند افاضه می‌‌فرماید و این حیات جدید و اختصاصی جدای از زندگی سابق که همه در آن مشترکند نیست؛ در عین اینکه غیر آن است، همان است، تنها اختلاف به مراتب است نه به عدد، پس کسی که دارای آنچنان زندگی است دو جور زندگی ندارد؛ بلکه زندگی‌اش قوی‌تر و روشن‌تر و واجد آثار بیشتر است».(تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۴۹۳)
پس حال خوب در زندگی است و نه زنده بودن؛ چه بسا انسان‌هایی که زنده باشند، اما زندگی و حیات ندارند. به تعبیر حضرت علی(ع) «کسى که منکَر را با قلب و دست و زبانش انکار نکند، مرده‌­اى است میان زندگان».(تهذیب‌­الأحکام، ج۶، ص۱۸۱).

حیات نورانی
حال خوب در نورانیت است؛ خداوند می‌­فرماید کسانی که به او ایمان بیاورند، یعنی اگر به حریم نورانیت وارد شوند؛ نورانی می‌­شوند.(بقره/257)
همگان در نور، احساس خوشی دارند. از‌ترس و اضطراب بدورند. آنان که وارد وادی نور شوند، خودشان هم نورانی می‌­شوند و به اطرافیان خود هم روشنایی می‌­بخشند. مگر حال خوب غیراز این است؟ منتها باید از خواب غفلت بیدار شد و راه افتاد و از ظلمات گذر کرد. ظلمات و تاریکی وجود خارجی ندارند. یعنی مفهومی‌ عدمی‌ هستند و به تعبیر دیگر هرجا نور نباشد، آنجا تاریکی است. البته تاریکی هر مکانی و هر زمانی چه بسا با دیگری فرق داشته باشد. تاریکی بازار غیر از تاریکی اداره است. اما تاریکی است. تاریکی مسئول با تاریکی مردم تفاوت دارد، اما در هر حال تاریکی است. اگر دنبال تحول در احوال هستیم باید از این تاریکخانه‌­های خودساخته بیرون بیاییم.

قلب سلیم
«سلیم» از ریشه سلامت است و سلم و سلامت به معنای دور بودن از آفات ظاهری و باطنی است. اما مفهوم «قلب سلیم» یعنی قلبی که از هرگونه بیماری و انحراف اخلاقی و اعتقادی دور باشد.
از نظر علامه طباطبایی «مراد از قلب سلیم، آن قلبی است که از هر چیزی که مضر به تصدیق و ایمان به خدای سبحان است خالی باشد، از قبیل شرک جلی و خفی، اخلاق زشت و آثار گناه و هرگونه تعلقی که به غیرخدا باشد و انسان جذب آن شود و باعث شود که صفات توجه به سوی خدا مختل گردد».(تفسیر المیزان، ج17، ص223)
از دیدگاه امام صادق(ع) «قلب سلیم»؛ قلبى است که خدا را ملاقات کند، در حالى که هیچ‌کس جز او در آن نباشد.(کافی، ج2، ص16)
صاحب چنین قلبی همواره در خوشی و زیبایی زندگی می‌­کند. هر قلبی که نور خدا در آن تجلی کرد؛ از وحشت تاریکی وابستگی‌­های مادی و دنیوی رهایی یافت. از منظر دیگر قلب سالم دارای وحدت و یکپارچگی است که همین سبب آرامش و سکون می‌­شود. آلپورت، ملقب به پدر روان­شناسی شخصیت معتقد است: «یکی از مهم‌ترین ویژگی‌­های شخصیت سالم، وحدت و یکپارچگی است. نظام ارزشی دینی تنها نظامی  است که می‌­تواند به‌صورت کامل و مستمر، به شخصیت، وحدت و یکپارچگی ببخشد. اگر کسی دارای گرایش وجهت مذهبی خالصانه باشد، محصول جانبی این جهت خالصانه آن خواهد بود که دین چنین شخصی را حفظ کرده، از او مراقبت نماید و سلامت روان را برایش به ارمغان آورد».(میردریکوندی، رحیم، 1382، رابطه شخصیت با نظام­‌های ارزشی از دیدگاه آلپورت، معرفت، ش 46)
حضرت سیدالشهداء(ع) قلب سلیم را عاری از کینه، فریبکاری و دغلکاری می‌­داند.(بحارالأنوار؛ ج‏65؛ ص156) بندگان صالح خداوند از قلبی سلیم برخوردارند و به همین دلیل است که نسبت به مخلوقات همواره مهرورزی و مهربانی ارزانی می‌­دارند. در قلب سلیم هیچ نوع ناخالصی وجود ندارد و همین سبب جریان و سریان عطوفت از آن سرچشمه زلال در گستره گیتی است. صاحب قلب سلیم حتی نسبت به بدکاران و بدخواهان هم خیرخواه است. برخورد سیدالشهداء(ع) با قاتلان خود نمونه بارز این حقیقت است.‌ تراوش بدی از قلب سلیم امکان­پذیر نیست.
اگر خداوند نجات یافتگان قیامت را فقط صاحبان قلب سلیم می‌­داند.(شعراء/ 88-89)، پس باید همانها در دنیا هم از هرگونه ناخوشحالی و ناراحتی در امان بوده باشند. چون آخرت چیزی غیرازحقیقت دنیا نیست، منتها آنجا پرده‌­ها کنار می‌­روند و همگان حقایق را به‌روشنی درک می‌کنند.
قلب قساوت‌­بار آرامش ندارد، حیات ندارد؛ پس حالش خوب وخوش نخواهد شد. قلبی که از یاد خداوند غافل شود، گرفتار قساوت خواهد شد.(زمر/22)
کینه­‌ها و عداوتها حال خوب را از انسان می‌گیرند. خوشا به حال آنانکه مانعی سر راه دیگران نیستند. به‌خاطر راحتی خود، راحتی دیگران را بهم نمی‌­زنند. پس حال خوب را باید در صفا و صمیمیت و صداقت جست‌وجو کرد.
معمولا کسانی که خود را با دیگران مقایسه نمی‌­کنند؛ به‌ویژه در مادیات، آسوده هستند. اگر هرکسی با دارایی خود کنار بیاید، آسوده زندگی می‌­کند. اینان از داشته‌­های خود نردبانی می‌سازند و بالا می‌­روند و دست دیگری هم را گرفته بالا می‌­برند.

ترک گناه
گناه تعادل روانی و نشاط روحی را از انسان سلب می‌­کند، هر چند این تأثیر در برخی گناهان بیشتر و عمیق‌تر است. به تجربه ثابت شده است که بسیاری از انواع وسواس، اضطراب، استرس، عذاب وجدان، ناآرامی‌ و بیقراری و تاریکی روحی و عدم رضایت از خود و زندگی در افرادی که به خداوند و آخرت ایمان دارند، ناشی از گناه است.
آنچه موجب تباهی و بیماری قلب می‌­شود، طبق آیات قرآن و روایات اهل­بیت(ع) اعمال ناشایست و گناهانی است که انسان مرتکب می‌شود. خداوند در قرآن می‌­فرماید: چنین نیست، بلکه اعمالشان چون زنگاری بر قلب­هایشان نشسته است.(مطففین/14)
امام باقر(ع) در تفسیر آیه شریفه فرموده­‌اند: «هیچ بنده‌­اى نیست مگر آنکه در دلش نقطه‌اى سفید وجود دارد؛ پس هرگاه گناهى مرتکب شود، در آن نقطه، نقطه­‌اى سیاه پدید آید، که اگر توبه کرد آن سیاهى مى­رود و اگر درگناهان فرو رفت، نقطه سیاه افزایش مى­یابد، چندان که همه سفیدى را فرو مى­پوشاند و چون سفیدى پوشانده شد، گنهکار دیگر به خیر و صلاح باز نمى­آید».(الکافی؛ ج‏2؛ ص273)
در برخی روایات، به صراحت مهم‌ترین عامل تباهی قلب، گناهان معرفی شده است. امام صادق(ع) می‌­فرماید: «چیزی بیش از گناه، قلب را فاسد نمی‌­کند».(کافی، ج 2، ص 268)
پس معصیت و عصیان در برابرخداوند عامل مهمی‌ است که می‌­تواند حال خوب را از انسان سلب کند.
همنشینی با اهل حال
مراوده با اهل حال را باید مغتنم شمرد. همنشینی اثرگذار است. بعضی­‌ها حالشان خراب است چون دوستان ناسالمی‌ دارند. اینها روزی دست خود را به دندان می‌­گزند(فرقان/27) و پشیمان خواهند شد. بدین خاطر گفته‌­اند با اهل معرفت همدم شوید، حتی نگاه به چهره مردان الهی حال همه را خوب کند، این تجربه همگانی است.
خداوند در آیه 22 سوره مبارکه مجادله، دوستی و همنشینی با اولیای خود را سبب کسب ایمان و خشنودی و رضایت درونی بیان می‌­کند.
بر عکس، مجالست و دوستی با کسانی که با خداوند قطع رابطه کرده‌­اند و رابطه معنوی را فدای دنیاگرائی و مادیات نموده‌اند و به مرور زمان دچار دلمردگی می‌­شوند؛ سبب تأثر منفی بر انسان می‌­شوند. حضرت علی(ع) در سخنی به این نکته روانشناختی‌ اشاره می‌­ کند: «با انسان شرور، معاشرت نکن؛ چرا که طبع تو، ناآگاهانه از طبع [و اعمال و رفتار زشتِ‏] او تأثیر مى‌پذیرد».(شرح نهج­‌البلاغهًْ ابن أبی‌­الحدید، ج20، ص272).
همچنین ایشان به حارث همدانی می‌­نویسد: «از رفاقت با کسانی که افکارشان خطاست و اعمالشان ناپسند است برحذر باش زیرا آدمی‌ به راه و روش دوستش خو می‌ گیرد».(نهج‌­البلاغهًْ، نامه69).
پیامبر اکرم(ص) ثروتمندان پول­‌پرست را مرده‌دل دانسته و می‌­فرماید: «از همنشینی با مردگان بپرهیزید! عرض شد: یا رسول‌­الله! مردگان کیستند؟ فرمود: هر توانگری که توانگری­‌اش او را سرمست کرده باشد».(مجموعهًْ ورام، ج‏2، ص32)
امیرالمؤمنین(ع) در بیانی نورانی می‌­فرمایند: «همنشینى با هوس‌رانان باعث‏ از یاد رفتن ایمان و حاضر شدن شیطان است».(نهج­‌البلاغهًْ، خطبه 86)

خوش‌بینی
خوش‌بینی هم حال خوب­ به بار می‌­آورد. چون خودش زیباست؛ پس زیبایی از آن به‌وجود می‌آید. نقش آن در افزایش نشاط و شادی افراد انکارناپذیر است؛ افراد خوش‌بین، درمقایسه با افراد منفی‌­باف، زندگی آرام‌تر و با نشاط­‌تری دارند. افراد منفی­‌باف فقط نیمه خالی لیوان را می‌­بینند و با عینک بدبینی به اطراف خود می‌‌نگرند.(کلیدهای شادی در زندگی، ص 33)
در روایتی از حضرت علی(ع) حسن‌ظن باعث کاهش اندوه بیان شده است.(عیون­‌الحکم و المواعظ؛ ص228)
همچنین حسن‌ظن را عامل سلامتی و راحتی دل معرفی کرده­‌اند.(تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ص253)
کالدور روانشناس معتقد است که افراد مذهبی نزدیک‌ترین دوستان خود را از میان افراد مذهبی انتخاب می‌­کنند و علاوه بر داشتن احساس نزدیکی به خداوند، نسبت به مردم دید مثبتی دارند که همه این عوامل بر شادمانی آنها می‌‌افزاید.(میرشاه جعفری، شادمانی و عوامل مؤثر بر آن، تازه­‌های علوم‌شناختی، س4، ش 3، 1381)

خیرخواهی برای دیگران
همواره در نیت و قصد خود برای دیگران خیر بخواهیم تا خیر و خوبی برایمان رقم بخورد. هر نیتی و عملی در نظام آفرینش دارای اثر وضعی است. این جهان، جهان کنش و واکنش است. تناسب و سنخیت، اصلی تغییرناپذیر در ساختمان آفرینش است. قرآن کریم
می‌­فرماید:
 «اگرآنچه را در دل دارید، آشکار سازید یا پنهان، خداوند شما را بر طبق آن، محاسبه مى‏کند. سپس هرکس را بخواهد (و شایستگى داشته باشد) مى‏بخشد و هرکس را بخواهد (و مستحق باشد) مجازات مى‏کند».(بقرهًْ/284)
این دوگانگی درمشیت الهی ناظر به قابلیت انسان است. اگر نیت خود را در جهت رفع ناملایمات از بندگان خدا قرار دهیم؛ قابلیت تطهیر پیدا می‌­کنیم، در غیر این صورت تحقق چنین امری شدنی نخواهد بود. حتی جاودانگی در بهشت و جهنم به همین قصد و انگیزه درونی هر فردی وابسته است.
امام صادق(ع) فرمودند: «جهنمیان از این رو در آتش جاویدان هستند که در دنیا نیّتشان این بود چنانچه تا ابد زنده بمانند تا ابد خدا را نافرمانى کنند و بهشتیان نیز از این‏رو در بهشت جاویدانند که در دنیا بر این نیت بودند که اگر براى همیشه ماندگار باشند براى همیشه خدا را فرمان برند. پس، جاودانگى هردو گروه به سبب نیت‌هایشان است».(الکافی، ج2، ص 85)
دعا کردن برای همنوعان سبب افزایش روزى و دفع بلا و ناگواری است.(ثواب­‌الأعمال، ص153)

خوش‌اخلاقی
 خوش‌اخلاقی نقش زیادی در حال خوب و زندگی گوارا دارد. «مقصود از خوش‌اخلاقى، برخوردارى از ویژگی‌ها و صفات ارزشمندى است که در کردار و گفتار انسان تجلّى پیدا مى‏کند. خوش زبانى، احترام به‌ اشخاص، فروتنى، سعه‌صدر، سلام کردن، دلجویى و مهربانى از مصادیق خوش‌اخلاقى به شمار مى‏روند. نیک­خویى با مردم به‌ویژه با همسر و فرزندان، تأثیر عمیقى در شخصیّت انسان مى‏گذارد و جامعه و محیط خانواده را آکنده از صفا و صمیمیّت مى‏کند. برخوردارى از زندگى محبّت‏آمیز و دوستانه و به دور از نگرانی‌هاى روحى در سایه‏ خوش‌‏رفتارى که از نعمت‌هاى الهى و فضایل اخلاقى است، میسّر مى‏شود».(اخلاق خانواده، ج‏1، ص 88- 87)
امام صادق(ع) گوارایی زندگانى‏ را در خوش‏اخلاقى خلاصه کرده­‌اند.(الکافی؛ ج‏8؛ ص244)
در یک کلام باید گفت که دگرگون‌کننده قلب‌ها خداست، تدبیرآفرینش را او انجام می‌دهد. تدبیر یعنی آینده‌نگری نسبت به امور. یعنی جریان مداوم روز وشب را او مدیریت می‌­کند. پس اگر این‌گونه است باید رابطه خود را با او اصلاح کنیم تا حالمان خوب شود.

مهدی جبرائیلی تبریزی