دل گنجشکی ام بس تنگ است .........

چه گویم باز

آسمان ، بس آبی آبی گشته است

بادی نمی وزد در دشت خشک

نخل ها در انتظار قطره ایی

که از آن سوی دشت ، باد

خواهدآورد

گله ایی خواهند کرد که به انتظار بارانی سرد

باد گرم و شرجی داغ می وزد بر دشت

درپی سایه ی سنگین سکوت دشت

بر فراز نوک درختاران کنار

گنجشکی سرگردان

سر در گریبان 

درافق پی ابری می گردد

این صدای قلب کوچک اوست 

پی باد رحمتی از اوست

که از عرش به مهد آید باز

درست مثل قدیم ها که به یاد اوببارد باز                                           

مادرش چیچیکا می گفت در وقت شام و سحر       1

وقتی گنجشکی کوچک بود

دشت همیشه سبز

با گل های شب بو و علف های خودرو

زازَغ ، گستغ ، سَمسُول ، کَهکز و تُرشک          2

هنگام سحر، شبنم گل های دشت را دوست می داشت

ابرهای خاکستری با خود آورده بود پیک ، بارشی سرد

_____________________________________________

شعری از رویاپوراحمدگربندی 

1- چیچیکا : داستان 

2- اسم سبزی های خودرو  و محلی بندر عباس که که به صورت خام و پخته

استفاده می شود 

دارم سخنی با تو و گفتن نتوانم

وین درد نهان سوز نهفتن نتوانم



تو گرم سخن گفتن و از جام نگاهت 

من مست چنانم که شنفتن نتوانم



شادم به خیال توچو مهتاب شبانگاه

گردامن وصل تو گرفتن نتوانم



چون پرتو ماه ایم وچون سایه دیوار 

گامی ز سر کوی تو رفتن نتوانم



دور از تو من سوخته در دامن شبها 

چون شمع سحر یک مزه خفتن نتوانم



فریاد ز بی مهریت ای گل که در این باغ

چون غنچه پاییزشکفتن نتوانم



ای چشم سخنگو تو بشنو ز نگاهم

دارم سخنی با تو و گفتن نتوانم

شفیعی کدکنی (م . سرشک)

    ...گفتم «دکتر جان، جلسه رو می‌ذاریم همین جا، فقط هواش خیلی گرمه.

این پنکه هم جواب نمی‌ده.

ما صد و پنجاه تا کولر اطراف ستاد داریم، اگه یکیش را بذاریم این اتاق...».

گفت «ببین اگه می‌شه برای همه سنگرا کولر بذارید، بسم الله، آخریش هم اتاق من.» 

منبع: یکصد خاطره از شهید دکتر مصطفی چمران - 

سایت تبیان

یک شهید، یک خاطره

  

زیارت
 

یک شهید ، یک خاطره

دوتایی رفتیم حرم. وقتی وارد صحن شدیم گفت: «خانوم، من داخل نمیام؛ فعلاً شما تنها برو.»
تعجب کردم! گفتم: «شما که اینقدر عاشق امام رضا هستی، چرا نمیای؟»
بعد از چند لحظه سکوت گفت: «دلیلش رو نمی‌گم.»
آن‌وقت روبه روی گنبدی که در زُل آفتاب می‌درخشید ایستاد و شروع کرد به اشک ریختن.
همانطور نگاهش کردم، سربرگرداند و دوباره گفت: «شما برو...»
انگار می‌خواست تنها باشد. ماندنم بی‌فایده بود، رفتم توی حرم؛ زیارتنامه خواندم و نماز. برگشتم پیش او. هنوز توی حال خودش بود. با گردنی کج ایستاده بود و همچنان با امام رضا‌(ع) درد دل می‌کرد. جلوتر رفتم و صدایش زدم: «محمدرضا...» سربرگرداند و با چشم‌هایی خیس نگاهم کرد.
گفتم: «می‌خوام بدونم چرا باهام توی حرم نیومدی.»
اولش سکوت کرد، بعد گفت: «بعضی وقتا آدم یه حال خاص معنوی برای زیارت داره؛ ولی امروز اون حال رو نداشتم، برای همین به خودم ندیدم وارد حرم بشم. چون واقعاً باید فکر کنی امام رضا داره آدم رو می‌بینه که با ایشان صحبت کنی؛ راستش امروز اون حال بهم دست نداد.»
مانده بودم چه بگویم که ادامه داد: «نمی‌دونم برای چی لایق نبودم...»
از حرف‌هایش به فکر فرورفتم.

خاطره‌ای از شهید محمدرضا ارفعی

راوی: زهرا غفوریان، همسر شهید

 مریم عرفانیان

 کیهان

گر بمیری در میان زندگی عطاروار
چون درآید مرگ عین زندگانی باشدت

~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

رخنه می‌جویی خلاص خویشتن
رخنه‌ای جز مرگ ازین زندان که یافت

~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

روی زمین گر همه ملک تو شد
در پی تو مرگ چه سود ای غلام

~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

همه اسباب عیش هست ولیک
مرگ تیغ از قراب می‌آرد

عالمی عیش با اجل هیچ است
این سخن را که تاب می‌آرد

ای دریغا که گر درنگ کنم
عمر بر من شتاب می‌آرد

در غم مرگ بی‌نمک عطار
از دل خود کباب می‌آرد

~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

خود تو یقین دان که نیرزد ز مرگ
جمله جهان نیم درم ای غلام

عاقبت الامر چو مرگ است راه
عمر تو چه بیش و چه کم ای غلام

~~~~~~~~✦✦✦~~~~~~~~

من این دانم که مویی می ندانم
بجز مرگ آرزویی می ندانم
✦
✦
✦

شعر انتطار .... 83

مشهورترین دعای ما یا مهدیست

فرمانده و مقتدای ما یا مهدیست

اینجا همگی به نام او می‌گذرند

اسم شب کوچه‌های ما یا مهدیست

نکردی آشکارا خلوتت را

دوباره من غریبم قربتت را

خدا امروز هم در دفتر عشق

موجه کرد گویا غیبتت را 

صادق جعفری

شعر انتطار .... 82

ما منتظریم از سفر، برگردی 
یکروز شبیه رهگذر برگردی

با کاسه ی آب و مجمری از اسپند 
ما آمده ایم پشت در، برگردی

وقتی سر شب که رفتنت را دیدیم
گفتیم نمی شود سحر، برگردی؟؟

ما منتظر تو ایم آقا، نکند
یک جمعه غروب بی خبر برگردی

من گوشه نشین کوچه ی برگشتــم 
ای کاش که از همین گذر برگردی

پرواز نمی کنیم از اینجا، باید
در فصل نبود بال و پر برگردی

وقتش نرسیده است ای مرد ظهور
با سیصدوسیزده نفر، برگردی؟

علی اکبر لطیفیان

شاخص بندگی، شکر عملی نعمت‌های الهی

احمدبن عمروحسین بن یزید نقل می‌کند که خدمت امام رضا(ع) رسیدیم و عرض کردیم، ما در فراخی روزی و خوشکامی زندگی بودیم، ولی اینک حال ما اندکی دگرگون گشته، از خداوند بخواه که آن وضع خوش‌پیشین را به ما ارزانی فرماید؛ امام رضا(ع) فرمود: آیا می‌خواهید پادشاهانی باشید و برخلاف این مرام و مذهبی که دارید باشید؟ گفتیم: نه به خدا، شاد نیستیم که تمامی دنیا و آنچه زر و سیم در آن است، از آن ما باشد، و ما برخلاف مذهبی که داریم باشیم.

حضرت فرمود: به راستی خداوند می‌فرماید: «اعملوا ال داود شکرا و قلیل من عبادی الشکور»  ای خاندان داود! شکر و سپاس ورزید، و از بندگان من اندکی شکرگزار هستند. (سبأ- 13) به خداوند خوش‌گمان باشید، زیرا هر کسی که به خدا خوش‌گمان است، خدا با همان گمانی که به خدا دارد، با اوست و هر که به اندکی از روزی خرسند است، اندک کرداری از او پذیرفته شود، و هر که به حلالی اندک خرسند است، بارش سبک است و خاندانش در نعمت‌اند و خداوند او را به درد دنیا و هم به درمان آن بینا سازد، و او را به سلامت از دنیا به خانه ایمن (بهشت) درآورد.(1)

____________________

1- نشریه ندای انصار، شماره 25

چرا خواب‌های ترسناک می‌بینیم؟

آنچه کابوس‌ها از سلامت بدن می‌گویند

کابوس‌ها یک نشانه اصلی از اختلال استرس پس از حادثه هستند که احتمالاً به دلیل دشواری حادثه‌ی رخ داده و عدم توانایی فرد در پردازش آن بوده و آنچه اتفاق می‌افتد این است که فرد در ناخودآگاه ذهن خود تلاش می‌کند آن را دوباره حس کند.

​

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از تبیان، کابوس پرتکرارترین کابوس شبانه شما چیست؟ آیا مدام خواب می‌بینید که در حال رفتن به سوی مرگ هستید یا در خواب رنج کشیدن یکی از عزیزانتان را می‌بینید در حالی که نمی‌توانید هیچ کاری برای او انجام دهید؟ یا با حالت سردرگمی و تپش قلب از خواب می‌پرید و سریعاً از اینکه رؤیایی که در خواب می‌دیدید تمام شده خوشحال می‌شوید؟

کابوس‌ها در دسته رویاهای (خواب‌ها) متوالی قرار می‌گیرند که اغلب واقعی به نظر می‌رسند و فرد را از خواب بیدار می‌کنند و او یک تجربه پیچیده را پشت سر می‌گذارد. اگرچه ترس احساس غالب در طول کابوس‌ها است، اما مطالعه‌ای نشان می‌دهد که حس غم و اندوه، خشم، سردرگمی، نفرت، ناامیدی و یا گناه نیز رایج است.

تحقیقی در یکی از مجلات مربوط به خواب، به بررسی کابوس 351 بزرگسال پرداخت و دریافت که موضوع اغلب گزارش شده، پرخاشگری فیزیکی است و پس از آن حالت تعقیب و گریز و حضور یک نیروی شرور در طی رؤیا است؛ اما اگر این رویاهای وحشتناک در طول شب‌ها برایتان تکرار شوند، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات مربوط به سلامت باشد. تخمین زده می‌شود که 2 تا 8 درصد از بزرگسالان به خاطر کابوس‌های شبانه‌ای که خوابشان را مختل می‌کنند نمی‌توانند به خوبی استراحت کنند.

به طور خاص، کابوس‌ها می‌توانند شاخصی از مشکلات سلامت روانی مانند اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه و افسردگی باشند.

همچنین گفته می‌شود در پدیده اختلال رفتار خواب REM، که فرد در طی آن با فریاد از خواب ترسناک بیدار می‌شود، در اطراف حرکت می‌کند و یا از خواب می‌پرد می‌توان بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون را پیش‌بینی کرد.

اما برخی نظریه‌ها معتقدند که کابوس‌ها می‌توانند راهی برای مقابله مغز ما با خاطرات ناخوشایند باشند. یک نظریه، این است که رؤیاها تمرینات حل مسئله هستند. تحت این چارچوب، ما به طور کلی به عنوان بخشی از روند تلاش برای مقابله با موارد عاطفی کابوس می‌بینیم. در طول یک کابوس، احساسات و مشکلات ما در طول روز به کاراکترها و سناریوها تبدیل می‌شوند تا به ما برای درک بهتر و مدیریت بهتر آن‌ها برای داشتن سلامت روان کمک کند. به طور کلی، کابوس‌ها زمانی رخ می‌دهند که کسی دچار مشکلات خواب طولانی مدت به دلایلی مانند درد یا اختلال بی‌خوابی و یا اضطراب باشد.

گاهی سطح بالای استرس و اضطراب می‌تواند خواب را با مسئله‌ای جدی روبه‌رو کند، به خواب رفتن را دشوار کرده و موجب پریدن ناگهانی از خواب با احساس وحشت شود.

تلاش برای خواب دوباره باعث ایجاد نگرانی می‌شود. اینکه آیا فردا به موقع به محل کار می‌رسید یا خیر؟ آیا فردا شب نیز با همین اختلال و از خواب بیدار شدن ناگهانی روبه‌رو خواهید شد؟ و اینکه احتمالاً دچار استرس و خستگی زیاد ناشی از دیدن کابوس می‌شوید.

کابوس‌ها چه اسراری درباره سلامتی را افشا می‌کنند؟

افراد حداقل در هر هفته یک کابوس می‌بینند. اما اغلب این خواب‌ها متفاوت‌اند. اما اگر یک کابوس مکرراً دیده شد این طبیعی نیست و باید درمان شود.

کابوس‌ها یک نشانه اصلی از اختلال استرس پس از حادثه هستند که احتمالاً به دلیل دشواری حادثه‌ی رخ داده و عدم توانایی فرد در پردازش آن بوده و آنچه اتفاق می‌افتد این است که فرد در ناخودآگاه ذهن خود تلاش می‌کند آن را دوباره حس کند.

همه کابوس‌ها نشان‌دهنده مشکل سلامتی نیستند، اما باید در کنار توجه به کابوس‌ها به علائم همراه آن‌ها نیز توجه کنید که در کنار هم ممکن است نشانه‌ای از مشکلی در وضعیت سلامت بدن باشند.

مطالعات دیگر، مسائل مربوط به سلامت روان را نیز با کابوس‌های مکرر، مانند اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی همراه می‌دانند.

بررسی خواب REM

برای خواب چهار مرحله در نظر گرفته شده است. سه مرحله اول با حرکات آرام چشم‌ها مشخص می‌شوند و مقدمه‌ای برای مرحله نهایی خواب یا حرکات تند چشم یا مرحله REM هستند. خواب یا رؤیا، در مرحله آخر، زمانی که ماهیچه‌های اسکلتی تقریباً از کار می‌افتند، رخ می‌دهد.

بررسی طولانی مدت بر روی افراد دچار اختلال رفتاری خواب REM، اکثراً توسعه بیماری‌هایی مانند پارکینسون، زوال بدنی لووی یا آتروفی سیستم چندگانه را نشان داد. یکی دیگر از مطالعات اخیر یک تیم تحقیقاتی گزارش داد که 80٪ از بیماران مبتلا به اختلالات رفتاری خواب REM، به این بیماری‌ها دچار هستند.

شواهد مطالعات پس از کالبدشکافی نیز نشان داد، در مناطقی از مغزِ برخی افراد مبتلا به این اختلال، که خواب REM را کنترل می‌کند، تخریب وجود دارد. پس این‌طور نتیجه‌گیری می‌شود که این اختلال به طور بالقوه ناشی از مکانیسم‌های مشابهی است که بیماری‌های عصبی را منجر می‌گردد.

خواب REM به شدت به سلامت احساسی مرتبط است. با بررسی اینکه REM به چه میزان سریع رخ می‌دهد، می‌توانید در مورد یک فرد از جمله اینکه آیا ممکن است در چند هفته اخیر دچار افسردگی شده باشد، صحبت کنید.

یک چرخه خواب معمولی، 100 دقیقه طول می‌کشد و REM درجایی بین دقایق بین 90 و 100 قرار می‌گیرد. اگر ما REM را خیلی زودتر از این ببینیم (یعنی در دقایق 40، 50، 60)، به طور کلی این نشان‌دهنده آن است که ممکن است در چند هفته اخیر، به افسردگی دچار شده باشیم.

محققان بر این باورند که اگر REM سریعاً رخ دهد، مغز انسان وقت کافی برای سازمان‌دهی خاطرات خود و تعیین اینکه کدام یک از آن‌ها مورد نیاز است پیدا نمی‌کند، و این کمی مضر است. اما همچنین، شیوه زندگی نیز نقش مهمی در آنچه که شما در خواب می‌بینید، بازی می‌کند.

نتیجه تغییر

اگر شروع به دیدن کابوس‌های مکرر کردید، اولین چیزی که پزشک می‌خواهد بپرسد این است که آیا شیوه زندگی شما تغییر کرده است؟ چیزهایی مانند داروهای جدید، تغییرات در رژیم غذایی، استرس یا آسیب روانی می‌توانند موجب بروز خواب‌های ناخوشایند شوند. هر تغییری در بدن شما، مانند قطع مصرف غذاهای خاص نیز، احتمالاً به تغییر الگوهای خواب می‌انجامد.

کابوس‌ها، نیز در افراد مبتلا به درد مزمن رایج هستند، احتمالاً به علت تمایل به بیدار شدن بیشتر و در نتیجه گزارش کابوس‌های بیشتر.

مشکلات تنفسی مثل آپنه خواب یا آسم نیز به کابوس‌ها مرتبط است.

 " جام جم "

خانواده و ازدواج از نگاه رهبری

  عروس خانم‌ها پیش‌قدم شوند

از بعضی‌ها وقتی می‌پرسیم که شما چرا برای دو نفری که می‌خواهند زندگی بکنند، بازار را می‌خواهید خالی کنید که جهیزیّه برای خودتان درست کنید؟ می‌گویند: ما داریم؛ چون داریم می‌خواهیم بکنیم. آیا این استدلال کافی است؟ چون داریم! این استدلال به هیچ وجه کافی نیست، استدلال غلطی است.

در یک جامعه همه‌جور انسان زندگی می‌کند، شما باید کاری کنید که آن دختری هم که ندارد، اگر خواست شوهر بکند بتواند و الّا این جهیزیّه‌ای که شما دارید برای دخترتان درست می‌کنید، این مهریّه‌ای که شما دارید به عروستان می‌دهید، این دیگر دَرِ ازدواج را برای دیگران خواهد بست... این روش انسانی نیست، این روش اسلامی نیست.(1)

عروس خانم‌ها، شما نگذارید

نگذارید جهیزیّه‌ها را سنگین کنند، دخترها نگذارند، عروس‌ها شما نگذارید، پدر و مادرها هم اگر می‌خواهند، شما نگذارید، این همه جنس گران را می‌خواهید چه کنید؟ (2)
مادرهای عروس‌ها در تهیه جهیزیّه دست نگه دارند، خیلی افراط و اسراف نکنند، نگویند حالا مثلاً دخترمان است، دلش می‌شکند؛ نه، دخترها خوبند، دخترها نمی‌خواهند. ما بیخود نباید دل آنها را بکشانیم به این سمت که هر چیز قشنگ و لوکس و... حتماً باید برایش تهیه شود.(3)
این دختر خانم‌ها که می‌خواهند جهیزیّه درست کنند، برای خرید اسباب سر عقد و جهیزیّه، در این دکان‌های گران قیمت بعضی از جاهای تهران، آن محلّات گران‌قیمت که معروف است – نمی‌خواهم البته اسم بیاورم – من می‌شناسم کجاهاست که دکان‌هایش معروف است به جنس گران، اصلاً طرف آنها پا نگذارند. بروند آنجاهایی که معروف به گرانی نیست. این‌طور نباشد که داماد بیچاره را دنبالشان راه بیندازند برای خرید عروس و خرید عقد. متأسفانه از این کارها می‌کنند.(4)
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. خطبه‌ عقد مورخه‌ ۵/۸/۱۳۷۵          2.خطبه‌ عقد مورخه‌ ۲۳/۹/۱۳۷۳
3. خطبه‌ عقد مورخه‌ ۱۶/۱۱/۱۳۷۹      4. خطبه‌ عقد مورخه‌ ۱۹/۳/۱۳۷۲
* پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای

شاخص‌های فرهنگ قناعت

سئل الرضا(ع) عن القناعهًْ؟ فقال:

«لقناعهًْ تجتمع الی صیانه النفس، و عزالقدر، و طرح مؤونه الاستکثار و التعبد لاهل الدنیا»

از امام رضا(ع) سؤال شد:‌ قناعت چیست؟

حضرت در پاسخ فرمودند:

قناعت جامع صفات:

1- خویشتن‌داری

2- و عزت نفس بالا

3- و آسوده شدن از زحمت فزون‌خواهی و تکاثرطلبی

4- و بندگی و ذلت در برابر دنیاپرستان است. (1)

____________________

1- بحارالانوار، ج 78، ص 349

از کسانی نباشید که دیگران را دعوت به خیر می‌کنند اما از خود غافلند

 

قال‌النبی(ص):

«یا ابن‌ مسعود! لاتکونن ممن یهدی الناس الی الخیر و یامرهم بالخیر، و هو غافل

عنه ، یقول الله تعالی، اتا مرون الناس بالبرو تنسون انفسکم.»

پیامبر گرامی(ص) فرمود:

ای پسر مسعود! (مواظب باش که) از کسانی نباشی که مردم رابه سوی خیر

هدایت می‌کنند ، و آنان را به نیکی دستور می‌دهند در حالی که خود از آن خیر

غافل هستند.

خداوند تبارک و تعالی در قرآن می‌فرماید:

آیا مردم را به نیکی امر و خودتان را فراموش می‌کنید . »(1)

ــــــــــــــــــــــــــــــ

1- مستدرک الوسائل، ج 12، ص 202

آزار اهل جهنم از بوی بد عالم بی‌عمل

سلیم‌بن قیس هلالی نقل می‌کند: از امام علی(ع) شنیدم که می‌گفت: دانشمندان دو نوعند: یکی عالمی که به علم خود عمل می‌کند، او نجات یافته است. دیگری عالمی که به علمش عمل نمی‌کند، او هلاک شده است.
همانا اهل آتش جهنم از بوی بدعالم بی‌عمل آزار می‌بینند، و در بین اهل آتش از همه حسرت زده و پشیمان‌تر کسی است که بنده‌ای را به خدا می‌خواند، و او می‌پذیرد و خدا را اطاعت می‌کند و سپس خداوند او را به بهشت وارد می‌کند، و مبلغ معصیت کرده، خداوند او را به آتش جهنم وارد می‌کند، به دلیل عمل نکردن به علم و متابعت هوای نفس‌اش.(1)

_________________________

1- مستدرک الوسائل، ج 12، ص 205

چرا خواب‌های ترسناک می‌بینیم؟

آنچه کابوس‌ها از سلامت بدن می‌گویند

کابوس‌ها یک نشانه اصلی از اختلال استرس پس از حادثه هستند که احتمالاً به دلیل دشواری حادثه‌ی رخ داده و عدم توانایی فرد در پردازش آن بوده و آنچه اتفاق می‌افتد این است که فرد در ناخودآگاه ذهن خود تلاش می‌کند آن را دوباره حس کند.

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از تبیان، کابوس پرتکرارترین کابوس شبانه شما چیست؟ آیا مدام خواب می‌بینید که در حال رفتن به سوی مرگ هستید یا در خواب رنج کشیدن یکی از عزیزانتان را می‌بینید در حالی که نمی‌توانید هیچ کاری برای او انجام دهید؟ یا با حالت سردرگمی و تپش قلب از خواب می‌پرید و سریعاً از اینکه رؤیایی که در خواب می‌دیدید تمام شده خوشحال می‌شوید؟

کابوس‌ها در دسته رویاهای (خواب‌ها) متوالی قرار می‌گیرند که اغلب واقعی به نظر می‌رسند و فرد را از خواب بیدار می‌کنند و او یک تجربه پیچیده را پشت سر می‌گذارد. اگرچه ترس احساس غالب در طول کابوس‌ها است، اما مطالعه‌ای نشان می‌دهد که حس غم و اندوه، خشم، سردرگمی، نفرت، ناامیدی و یا گناه نیز رایج است.

تحقیقی در یکی از مجلات مربوط به خواب، به بررسی کابوس 351 بزرگسال پرداخت و دریافت که موضوع اغلب گزارش شده، پرخاشگری فیزیکی است و پس از آن حالت تعقیب و گریز و حضور یک نیروی شرور در طی رؤیا است؛ اما اگر این رویاهای وحشتناک در طول شب‌ها برایتان تکرار شوند، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات مربوط به سلامت باشد. تخمین زده می‌شود که 2 تا 8 درصد از بزرگسالان به خاطر کابوس‌های شبانه‌ای که خوابشان را مختل می‌کنند نمی‌توانند به خوبی استراحت کنند.

به طور خاص، کابوس‌ها می‌توانند شاخصی از مشکلات سلامت روانی مانند اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه و افسردگی باشند.

همچنین گفته می‌شود در پدیده اختلال رفتار خواب REM، که فرد در طی آن با فریاد از خواب ترسناک بیدار می‌شود، در اطراف حرکت می‌کند و یا از خواب می‌پرد می‌توان بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون را پیش‌بینی کرد.

اما برخی نظریه‌ها معتقدند که کابوس‌ها می‌توانند راهی برای مقابله مغز ما با خاطرات ناخوشایند باشند. یک نظریه، این است که رؤیاها تمرینات حل مسئله هستند. تحت این چارچوب، ما به طور کلی به عنوان بخشی از روند تلاش برای مقابله با موارد عاطفی کابوس می‌بینیم. در طول یک کابوس، احساسات و مشکلات ما در طول روز به کاراکترها و سناریوها تبدیل می‌شوند تا به ما برای درک بهتر و مدیریت بهتر آن‌ها برای داشتن سلامت روان کمک کند. به طور کلی، کابوس‌ها زمانی رخ می‌دهند که کسی دچار مشکلات خواب طولانی مدت به دلایلی مانند درد یا اختلال بی‌خوابی و یا اضطراب باشد.

گاهی سطح بالای استرس و اضطراب می‌تواند خواب را با مسئله‌ای جدی روبه‌رو کند، به خواب رفتن را دشوار کرده و موجب پریدن ناگهانی از خواب با احساس وحشت شود.

تلاش برای خواب دوباره باعث ایجاد نگرانی می‌شود. اینکه آیا فردا به موقع به محل کار می‌رسید یا خیر؟ آیا فردا شب نیز با همین اختلال و از خواب بیدار شدن ناگهانی روبه‌رو خواهید شد؟ و اینکه احتمالاً دچار استرس و خستگی زیاد ناشی از دیدن کابوس می‌شوید.

کابوس‌ها چه اسراری درباره سلامتی را افشا می‌کنند؟

افراد حداقل در هر هفته یک کابوس می‌بینند. اما اغلب این خواب‌ها متفاوت‌اند. اما اگر یک کابوس مکرراً دیده شد این طبیعی نیست و باید درمان شود.

کابوس‌ها یک نشانه اصلی از اختلال استرس پس از حادثه هستند که احتمالاً به دلیل دشواری حادثه‌ی رخ داده و عدم توانایی فرد در پردازش آن بوده و آنچه اتفاق می‌افتد این است که فرد در ناخودآگاه ذهن خود تلاش می‌کند آن را دوباره حس کند.

همه کابوس‌ها نشان‌دهنده مشکل سلامتی نیستند، اما باید در کنار توجه به کابوس‌ها به علائم همراه آن‌ها نیز توجه کنید که در کنار هم ممکن است نشانه‌ای از مشکلی در وضعیت سلامت بدن باشند.

مطالعات دیگر، مسائل مربوط به سلامت روان را نیز با کابوس‌های مکرر، مانند اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی همراه می‌دانند.

بررسی خواب REM

برای خواب چهار مرحله در نظر گرفته شده است. سه مرحله اول با حرکات آرام چشم‌ها مشخص می‌شوند و مقدمه‌ای برای مرحله نهایی خواب یا حرکات تند چشم یا مرحله REM هستند. خواب یا رؤیا، در مرحله آخر، زمانی که ماهیچه‌های اسکلتی تقریباً از کار می‌افتند، رخ می‌دهد.

بررسی طولانی مدت بر روی افراد دچار اختلال رفتاری خواب REM، اکثراً توسعه بیماری‌هایی مانند پارکینسون، زوال بدنی لووی یا آتروفی سیستم چندگانه را نشان داد. یکی دیگر از مطالعات اخیر یک تیم تحقیقاتی گزارش داد که 80٪ از بیماران مبتلا به اختلالات رفتاری خواب REM، به این بیماری‌ها دچار هستند.

شواهد مطالعات پس از کالبدشکافی نیز نشان داد، در مناطقی از مغزِ برخی افراد مبتلا به این اختلال، که خواب REM را کنترل می‌کند، تخریب وجود دارد. پس این‌طور نتیجه‌گیری می‌شود که این اختلال به طور بالقوه ناشی از مکانیسم‌های مشابهی است که بیماری‌های عصبی را منجر می‌گردد.

خواب REM به شدت به سلامت احساسی مرتبط است. با بررسی اینکه REM به چه میزان سریع رخ می‌دهد، می‌توانید در مورد یک فرد از جمله اینکه آیا ممکن است در چند هفته اخیر دچار افسردگی شده باشد، صحبت کنید.

یک چرخه خواب معمولی، 100 دقیقه طول می‌کشد و REM درجایی بین دقایق بین 90 و 100 قرار می‌گیرد. اگر ما REM را خیلی زودتر از این ببینیم (یعنی در دقایق 40، 50، 60)، به طور کلی این نشان‌دهنده آن است که ممکن است در چند هفته اخیر، به افسردگی دچار شده باشیم.

محققان بر این باورند که اگر REM سریعاً رخ دهد، مغز انسان وقت کافی برای سازمان‌دهی خاطرات خود و تعیین اینکه کدام یک از آن‌ها مورد نیاز است پیدا نمی‌کند، و این کمی مضر است. اما همچنین، شیوه زندگی نیز نقش مهمی در آنچه که شما در خواب می‌بینید، بازی می‌کند.

نتیجه تغییر

اگر شروع به دیدن کابوس‌های مکرر کردید، اولین چیزی که پزشک می‌خواهد بپرسد این است که آیا شیوه زندگی شما تغییر کرده است؟ چیزهایی مانند داروهای جدید، تغییرات در رژیم غذایی، استرس یا آسیب روانی می‌توانند موجب بروز خواب‌های ناخوشایند شوند. هر تغییری در بدن شما، مانند قطع مصرف غذاهای خاص نیز، احتمالاً به تغییر الگوهای خواب می‌انجامد.

کابوس‌ها، نیز در افراد مبتلا به درد مزمن رایج هستند، احتمالاً به علت تمایل به بیدار شدن بیشتر و در نتیجه گزارش کابوس‌های بیشتر.

مشکلات تنفسی مثل آپنه خواب یا آسم نیز به کابوس‌ها مرتبط است.

" جام جم "