- 45 دقیقه
- مناسب برای
- 8 نفر
«شایعه»
زنی در مورد همسایه اش شایعات زیادی ساخت و شروع به پراکندن آن کرد. بعد
از مدت کمی همه اطرافیان آن همسایه از آن شایعات باخبر شدند. شخصی که برایش
شایعه ساخته بود به شدت از این کار صدمه دید و دچار مشکلات زیادی شد.
بعدها وقتی که آن زن متوجه شد که آن شایعاتی که ساخته همه دروغ بوده و وضعیت
همسایه اش را دید از کار خود پشیمان شد و سراغ مرد حکیمی رفت تا از او کمک بگیرد
تا شاید بتواند این کار خود را جبران کند.
حکیم به او گفت: «به بازار برو و یک مرغ بخر آن را بکش و پرهایش را در مسیر جاده ای
نزدیک محل زندگی خود دانه به دانه پخش کن.» آن زن از این راه حل متعجب شد ولی این
کار را کرد.
فردای آن روز حکیم به او گفت حالا برو و آن پرها را برای من بیاور آن زن رفت ولی چهار
تا پر بیشتر پیدا نکرد.
مرد حکیم در جواب تعجب زن گفت انداختن آن پرها ساده بود ولی جمع کردن آنها به همین
سادگی نیست همانند آن شایعه هایی که ساختی که به سادگی انجام شد ولی جبران
کامل آن غیر ممکن است.
مواظب باشیم آبی که ریختیم دیگر جمع نمی شود
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
در شب معراج، مردمى را دیدم که چهره هاى خود را با ناخنهایشان مى خراشند.
پرسیدم: اى جبرئیل، اینها کیستند؟
گفت: اینها کسانى هستند که از مردم غیبت مىکنند و آبرویشان را مىبرند.
«تنبیه الخواطر: ۱ ، ۱۱۵»
متکبر :
یکی از اسمای خداوندی است و از کبریا گرفته شده است که به معنای عظمت می باشد .
خداوند متکبر است یعنی همه ی خلق را در برابر خویش حقیر و کوچک می داند و عظمت
و کبریای را جز در ذات خویش نمی بیند .
خواص :
1- جهت رفعت و شوکت و عظمت شان خلق مداومت بر ذکر " یا متکبر " موثر است .
2- هرکس آن را در پیش ستمکاری بخواند ، ذلیل می گردد .
3-اگر کسی ترس و وحشت از شخصی در دل داشته باشد ، برای رفع آن " 662 " بار
ذکر " یامتکبر " را بگوید .
4- هنگام حضور در نزد متکبران و صاحبان قدرت ، و برای متواضع ساختن نفس آن ها
نسبت به خود ، " 662 " با ذکر " یامتکبر " گفته شود.
رزق کلمه ای است بسیار فراتر از آنچه مردم می دانند.
زمانی که خواب هستی و ناگهان، به تنهایی و بدون زنگ زدن ساعت بیدار میشوی ؛ این
بیداری ؛ رزق است، چون بعضیها بیدار نمیشوند.
زمانی که با مشکلی رو به رو می شوی خداوند صبری به تو میدهد که چشمانت را از آن
بپوشی، این صبر، رزق است.
زمانی که در خانه لیوانی آب به دست پدر یا مادرت میدهی این فرصت نیکی کردن،
رزق است.
گاهی اتفاق می افتد که در نماز حواست با گفته هایت نباشد؛ ناگهان به خود می آیی
و نمازت را با خشوع می خوانی این تلنگر، رزق است.
یک باره یاد کسی میفتی که مدت ها است از او بی خبری و دلتنگش می شوی و جویای
حالش، این یادآوری؛ رزق است.
رزق واقعی این است.. رزق خوبی ها،
نه ماشین نه درآمد، این ها رزق مال است که خداوند به همه ی بندگانش می دهد، اما رزق
خوبی ها را فقط به دوستدارانش می دهد
و در آخر همینکه عزیزانتان هنوز در کنارتان هستند و نفسشان گرم است و سلامت؛ این
بزرگترین رزق خداوند است
به گزارش جامجم آنلاین به نقل از کجارو، همه افراد سزاوار زندگی خوبی هستند. خاویار، شام مفصل و داشتن خدمات اتاق مناسب حق همه افراد است. زمانی که صحبت از خدمات اتاق به میان میآید، معمولاً این هتلها هستند که خودنمایی میکنند. ما در این مقاله فهرستی از هتلهای زنجیرهای بزرگ در سراسر جهان را آماده کردهایم که اقامت در این هتلها میتواند تجربه خوب، راحت، مجلل و فراموشنشدنی را در اختیار شما قرار دهد.
هتلهای مجلل و گرانقیمت، به خاطر فراهم آوردن راحتی و توجه به خواستههای مشتریان خود مشهور شدهاند. این امکانات از جمله خدمات متنوعی است که به راحتی در هتلهای کوچک و مسافرخانهها یافت نمیشود. امکاناتی همچون خودروهای رولز رویس با راننده شخصی، استخرهای مجلل، پیشخدمت شخصی، مراکز تناسباندام ۲۴ ساعته و وای فای رایگان، تنها در هتلهای مجلل پیدا میشود. این هتلها نه تنها چنین امکاناتی را در اختیار مشتریان خود قرار میدهند بلکه به بهترین بودن در شغل خود همیشه میبالند.
با توجه به تنوع آب و هوایی کره زمین و وجود سفر و گردشگری جهانی در تمامی اوقات سال، اقامتگاههای مجلل نیز همیشه مشتریان خاص خود را دارند. هنوز هم اقامتگاههای اندکی وجود دارند که میتوانند تجربه و حس در منزل بودن را برای مشتریان خود فراهم کنند. در زیر فهرستی از هتلهای مجلل و بسیار زیبا را میبینید که در دنیا بهترین هستند.
اقامتگاه آمان (Aman Resorts)
اقامتگاه آمان توسط آدریان زکا (Adrian Zecha) در سال ۱۹۸۸ تأسیس شد و یکی از اولین هتلهایی بود که توانست مفهوم بوتیک هتل را به جهانیان معرفی کند. آدریان زکا اولین هتل و اقامتگاه خود را در شهر «پوکت» (Phuket شهری در تایلند) با ۵۰۰ اتاق و ۴۰ ویلا ایجاد کرد. هم اکنون، این هتل در بیشتر از ۲۰ کشور شعبه دارد و ویلاهای عالی، خانههای ییلاقی با استخر خصوصی و مناطق راحت در فضای باز را در اختیار مشتریان خود قرار میدهد.
از برجستهترین ویژگی هتل آمان این است که در آن هیچ خدمات اتاقی یا حتی پذیرش نیز وجود ندارد اما ۴ کارمند هستند که برای هر کدام از میهمانان به عنوان پیشخدمت اختصاصی کار میکنند. اسم آمان در زبان سانسکریت به خوبی تجربه نابی را که مشتریان در این هتل خواهند داشت، توصیف میکند. «آرامش و صلح» (معنی لغت آمان در زبان سانسکریت) تنها چیزی است که از این هتل در یاد مشتریان خواهد ماند.
هتل بانیان تری (Banyan Tree Hotels & Resorts)
هتل بانیان تری کار خود را در پوکت و دیگر شهرهای تایلند آغاز کرد و زاییده افکار «هو کوان پینگ» (Ho Kwon Ping) و همسرش «کلر چیانگ» (Claire Chiang) بود. از زمان آغاز کار این هتل در سال ۱۹۹۴ تا به الان، هتل بانیان تری توانسته تعداد شعب خود را به ۳۶ اقامتگاه در کل کشور برساند. این هتل در آینده ۲ شعبه خود را در چین و یک هتل دیگر را در مراکش افتتاح خواهد کرد. هتل مذکور در کنار شعب متفاوتی که در کشور تایلند دارد در مجموع دارای ۲۸ شعبه در سراسر جهان هم هست. هتل بانیان تری به خاطر خدمات هتلهایش تا به حال بیشتر از ۷۰۰ جایزه به دست آورده است. این هتل به خاطر داشتن ویلاهای گرمسیری و چشمههای معدنی در باغ استوایی توانسته مشتریان ثابتی را به دست آورد.
هتلها و اقامتگاههای فیرمونت (Fairmont Hotels and Resorts)
اگرچه اولین هتل با نام فیرمونت در سان فرانسیسکو ایجاد شد، اما این هتل هتلی زنجیرهای است که کار خود را در کانادا و از سال ۱۹۶۰ آغاز کرده است. این هتل تقریباً در ۱۹ کشور مختلف شعبه دارد که مهمترین و برجستهترین آنها هتل ونکوور در ونکوور (Hotel Vancouver in Vancouver)، هتل شاتو فرانتناک در ایالت کبک کانادا (Château Frontenac in Québec)، رویال یورک در تورنتو کانادا (The Royal York in Toronto) و امپرس در ویکتوریا (The Empress in Victoria) است.
هتلها و اقامتگاههای فور سیزن (Four Seasons Hotels and Resorts)
هتلها و اقامتگاههای فور سیزن در سال ۱۹۶۰ توسط ایسادور شارپ (Isadore Sharp) تأسیس شد و اکنون بیش از ۹۰ هتل در ۳۷ کشور مختلف دارد. این هتل زنجیرهای اولین و اصلیترین تمرکز خود را روی مسافرتهای تجاری قرار داده است و برای مشتریان خود یک پرواز مخصوص با بوئینگ ۷۵۷ که دارای صندلیهای محدودی نیز هست، پیشنهاد و ارائه میکند. یکی از خدمات برتری که توسط این برند تأمین میشود، یک سری موارد مخفی است که میتواند شام و عصرانه فوقالعادهای برای مشتریان فراهم کند. تنها موقعیت، زمان و مکان به مشتری انتقال داده میشود در حالی که بقیه موارد به صورت مخفی و به شکل راز باقی میماند تا مشتری شگفتزده شود. برای اینکه از آرامش و راحتی کامل مشتری اطمینان حاصل گردد، به او اجازه داده میشود تشک، ملحفه و بالشهای خود را انتخاب نماید.
هتلهای زنجیرهای هیلتون (Hilton Worldwide)
نام هیلتون اگرچه با نام پاریس هیلتون (Paris Hilton) امروزی مترادف است اما به خاطر هتلها و اقامتگاههای مشهوری که در سراسر جهان دارد معروف و شناخته شده است. هتلهای هیلتون (Hilton Worldwide) کار خود را در سال ۱۹۱۹ توسط کنراد ان هیلتون (Conrad N Hilton) در تگزاس آغاز کرد. این برند بیش از ۴۰۰۰ هتل و اقامتگاهی که در بیش از ۹۱ کشور مختلف جهان گسترده شده است و حتی تعدادی هتل مشهور و معروف همچون والدورف آستوریا (Waldorf-Astoria) و هتلهای همپتون (Hampton Inn hotels) را تحت پوشش برند خود دارد.
شرکت هتلهای هایت (Hyatt Hotels Corporation)
یکی از مجللترین شرکتهای مدیریت هتل، برند «هایت» (Hyatt Hotels Corporation) است که در سراسر جهان بیش از ۵۸۷ شعبه دارد. این برند در کشورهای مختلفی همچون خاورمیانه و کشورهای امتداد دریای عربی و خلیجفارس شعبه دارد. اگرچه هایت در سال ۱۹۵۷ توسط «رابرتهایت وان دن» (Hyatt Robert von Dehn) و «جک دایر کروچ» (Jack Dyer Crouch) تأسیس شد اما موفقیت کنونی خود را مدیون تلاشهای جی پریتزکر (Jay Pritzker)، صاحب فعلی آن است. لوکسترین و مجللترین هتل در میان هتلهای این برند، هتل «پارکهایت» (Park Hyatt) است. در این هتل خدمات خاصی نیز برای سگها ارائه میشود.
هتلها و اقامتگاههای اینترکانتیننتال (InterContinental Hotels & Resorts)
یکی از بزرگترین هتلهای زنجیرهای در جهان، گروه هتلهای بینقارهای اینترکانتیننتال است که هتلهای بسیار لوکس و مجللی را زیر چتر حمایتی خود دارد؛ اما هیچکدام از این هتلها به اندازه هتل اصل هتل InterContinental معروف و مشهور نیست. این برند در سال ۱۹۴۶ توسط جوآن تریپ (JuanTrippe) آغاز به کار کرد و اولین هتل خود را در برزیل تأسیس نمود. این برند هم اکنون ۱۸۰ هتل در سراسر جهان دارد. اخیراً، این هتل به عنوان «برند تجاری پیشرو در هتلداری» در «جوایز سفر جهانی» (World Travel Awards) نامگذاری شده است. شاید نام این هتل برای شما به خاطر برگزاری نشستهای مربوط به مذاکرات هستهای ایران و شش قدرت جهان در شهر وین اتریش آشنا باشد.
هتلهای زنجیرهای جمیرا (Jumeirah hotel chain)
هتلهای زنجیرهای جمیرا در سال ۱۹۹۷ تأسیس شد و متعلق به شرکت دوبی هلدینگ (Dubai Holding) است. این برند بیش از ۲۱ هتل در کشورهای مختلف جهان دارد و به خاطر خدمات و میهماننوازی عالیاش، تاکنون جوایز بسیاری به دست آورده است. معروفترین هتلهایی که تحت نام این برند قرار دارند شامل هتل برجالعرب (Burj al Arab)، هتل ساحلی جمیرا (Jumeirah Beach Hotel) و هتل ساحلی مدینه (Madinat Beach Hotel) هستند. تا سال ۲۰۱۶، این برند تصمیم دارد به عنوان بخشی از برنامه توسعهای خود، ۳۰ هتل را در سراسر دنیا تأسیس کند.
هتلهای ماندارین اورینتال (Mandarin Oriental Hotels)
اولین هتل از مجموعه هتلهای ماندارین اورینتال در سال ۱۹۶۳ در هنگکنگ توسط گروه تجاری «جاردین متیسون» (Jardine Matheson) آغاز به کار کرد. این هتلهای زنجیرهای برای چشمههای معدنی بسیار عالی و سایر امکانات رفاهی کاهنده استرس مشهور هستند. همچنین این هتل به خاطر داشتن معماری داخلی عالی و مجلل و میهماننوازی بسیار خوب، مورد توجه مشتریان زیادی قرار گرفته است. این برند تا این لحظه ۴۱ هتل در بیش از ۲۷ کشور مختلف جهان دارد.
هتلهای پنینسولا (The Peninsula Hotels)
هتل پنینسولا تنها برند هتل جهانی بزرگی است که از لحاظ تعداد، هتلهای اندکی را در اختیار دارد. این برند تنها ۱۰ شعبه در سراسر جهان دارد. اولین هتل کار خود را در سال ۱۹۲۸ آغاز کرد و تا سال ۲۰۱۵ نیز همانطور که گفته شد فقط ۱۰ شعبه دیگر در قسمتهای مختلف جهان تأسیس کرده است. این برند نه تنها به خاطر میهماننوازی عالیاش، بلکه به خاطر وجود خودروهای رولز رویس (Rolls-Royce Phantoms) که میهمانان را از فرودگاه به هتل میآورند، بسیار مشهور است.
هتلهای ریتز کارلتون (The Ritz-Carlton Hotels)
ریتز کارلتون یکی از هتلهای لوکس برتر در جهان و یک شرکت تابعه از ماریوت اینترنشنال (Marriott International) است. این برند توسط سزار ریتز (César Ritz) تأسیس شد. سزار ریتز کسی بود که هتل ریتز در پاریس و هتل کارلتون (Carlton) در لندن را مدیریت میکرد. هم اکنون این برند بیش از ۸۷ اقامتگاه در ۲۹ کشور مختلف دارد و یکی از ویژگیها و قابلیتهای برجسته آن، عضویت در باشگاهی است که یک دربان شخصی، نوشیدنیهای مختلف، غذا و امکانات خاص را برای مشتریان فراهم میکند.
هتلهای رزوود (Rosewood Hotels & Resorts)
هتل رزوود توسط کارولین رز هانت (Caroline Rose Hunt) در دالاس تگزاس و در سال ۱۹۷۹ آغاز به کار کرد. از آن زمان به بعد توانست بیش از ۱۸ هتل منحصر به فرد از جمله هتل دکریلون (Carlyle Hotel) در پاریس و هتل کارلایل (Carlyle Hotel) در نیویورک را تأسیس و راهاندازی کند. با وجود امکانات رفاهی منحصر به فرد و عالی و خدمات استثنایی، این برند نقش کلیدی در بازار هتلهای مجلل و لوکس بازی میکند. با ارائه امکانات و خدمات عالی، این برند توانسته است میهمانان ثروتمند بیشماری را از سراسر جهان به خود جلب کند.
هتلهای شرایتون (Sheraton Hotels & Resorts)
هتل شرایتون در شهر اسپرینگفیلد ایالت ماساچوست آمریکا به عنوان هتلی کوچک در سال ۱۹۳۷ آغاز به کار کرد و اکنون بیش از ۴۰۰ هتل در ۷۳ کشور مختلف جهان دارد. در طول سالها، این هتل همواره توسط نخبگانی همچون جان اف کندی، مورد توجه قرار گرفته است. این هتل همچنین از طریق برنامههای مختلف ابراز وفاداری برای اعضایش سعی در بهبود تجربه مشتریان داشته و توانسته است در میان هتلهای دیگر امتیازات بیشتری کسب کند و این ویژگی خود را به رخ دیگران بکشد.
هتل سوفیتل (Sofitel Hotel)
هتل سوفیتل یک برند مجلل فرانسوی است که اولین شعبه خود را در سال ۱۹۶۴ آغاز کرد. در طول ۳۰ سال بعد، توانست بیش از ۱۰۰ هتل در ۴۰ کشور مختلف جهان تأسیس کند. در سال ۱۹۹۷ به هتلهای آکور (Accor) پیوسته است و در حال حاضر با بیش از ۱۲۰ هتل در ۹۲ کشور مختلف فعالیت دارد. این برند، پنجمین هتل بزرگ در جهان است. محبوبترین هتلهای سوفیتل، سوفیتل لجندز (Sofitel Legends)، شامل کاخهایی مجلل با وسایل لوکس هستند که برای آسایش هرچه بیشتر میهمانان بازسازی شدهاند و هر کدام سابقه و تاریخ قابلملاحظه خود را دارند. این برند به خاطر فراهم آوردن غذاهای درجه یک فرانسوی و داشتن امکانات درجه یک و جهانی به خود میبالد.
هتلهای و اقامتگاههای وستین (Westin Hotels & Resorts)
هتلهای وستین زاییده فکر ۲ هتلدار رقیب به نامهای سورت تورستون (Severt W. Thurston) و فرانک دوپار (Frank Dupar) بود. آنها در سال ۱۹۳۰ به همراه پیتر و آدولف اشمیت (Peter and Adolph Schmidt) هتلهای غربی را ایجاد کردند. شرکت خیلی سریع رشد کرد و هتلهای بسیاری را تحت برند خود قرار داد. در سال ۱۹۶۳ این برند به هتلهای غربی بینالمللی (Western International Hotels) تغییر نام داد. در سال ۱۹۸۰ شرکت UAL برند را با نام تجاری وستین (Westin) از آن خود کرد. این شرکت دومین برند معروف جهانی در زمینه هتلهای لوکس و مجلل بود. هم اکنون بیش از ۱۹۰ هتل در ۳۷ کشور مختلف تحت نام این برند فعالیت میکنند و دارای امکانات رفاهی مختلفی همچون تخت خوابهای نرم و راحت، منوی غذایی «سوپر فود» (SuperFoodsRx و دسترسی به اینترنت پرسرعت میباشند.
جهالت به معنای فقدان علم و تعقل
واژه عربی جهل که در فارسی به نادانی ترجمه شده، گاه نقیض علم و گاه نقیض عقل قرار میگیرد. با نگاهی به مجلد نخست اصول کافی و کتاب عقل و جهل به روشنی معلوم میشود که در روایات اسلامی دربسیاری موارد وقتی از جهالت و یا لشکریان جهل سخن به میان میآید، در برابر تعقل ورزی است. بنابراین، ترجمه جهل به معنای نادانی و ندانستن و فقدان دانش شاید ترجمهای ناقص و نارسا باشد؛چرا که در این ترجمه به مسئله تعقل و خردورزی هیچاشاره نمیشود؛ هر چند که نادان میتواند کسی باشد که خردورزی نکرده و از طریق معلوم خود مجهولی را حل نکرده است؛ اما نادانی و عدم آگاهی میتواند ارتباط با تعقل نداشته باشد؛ چرا که شاید همان معلوم نخست در اختیار نباشد تا تعقلی ورزد.
به هر حال، واژه جهل دارای دو کاربرد اصلی است؛ بدین معنی که گاه در برابر علم و گاه در برابر عقل به کار میرود. پس ممکن است وقتی گفته شود شخصی جاهل است به معنای فقدان دانش یا فقدان عقل و تعقل ورزی باشد.
علما جهل را بر اساس کاربردهای آن در فرهنگ قرآن سه قسم دانستهاند:
1. خالى بودن نفس از علم که معناى اصلى جهل است؛
2. اعتقاد به چیزى برخلاف آنچه که هست؛
3. انجام دادن کارى برخلاف آنچه که باید انجام شود.(مفردات الفاظ قرآن کریم، ص 209، ذیل واژه جهل)
آثار جهل در زندگی بشر
انسان موجودی است که حقیقت او را، عقل و علم تشکیل میدهد و همین مسئله موجب شرافت انسان شده و او را تا مقام خلافت الهی پیش برده است. در آیات قرآن از جمله آیه 30 و 31 سوره بقره هنگامی که از شرافت و کرامت انسانی به عنوان خلیفه یاد میشود، به این نکته توجه داده شده که این سلطه انسان بر دیگر موجودات و لزوم اطاعت و تبعیت آنها از انسان در گرو علم او است که خداوند به وی بخشیده است و حتی فرشتگان مقرب نیز از آن علوم بیبهرهاند.
انسان با علم و بهرهگیری از عقل یعنی همان تعقل و خردورزی است که میتواند به این شرافت و کرامت فعلیت بخشد و خلافت خود را تثبیت نماید، وگرنه عدم بهرهگیری از عقل و علم به معنای باقی ماندن در نقص خواهد بود. چنین نقصی، بزرگترین فقری است که موجودی بدان دچار میشود، چنانکه رسول خدا(صلیالله علیه و آله) میفرماید: لا فقرَ اَشدُّ مِنَ الجَهلِ، لا مالَ اَعودُ مِن العَقلِ؛ هیچ تهیدستی سختتر از نادانی و هیچ مالی سودمندتر از عقل نیست.(اصول کافی، ج1، ص30) و از امام على(ع) نیز نقل شده که ایشان میفرماید: لا غِنَی کالعَقلِ، و لا فَقرَ کالجَهلِ، و لا میراثَ کالاَدَب و لا ظَهیرَ کالمُشاوَرَه؛ هیچ ثروتی چون عقل و هیچ فقری چون جهل و هیچ میراثی چون ادب و هیچ پشتیبانی چون مشورت نخواهد بود. (تحفالعقول، ص89)
چرا که فقدان علم و عقل در هر انسانی او را از مقام شرافت و کرامت انسانی ساقط میکند و او را حتی پستتر از چارپایان میسازد.(اعراف، آیه 179؛ فرقان، 44) این گونه است که سازهای ناقص از خود به وجود میآورد و به دوزخ فراق میرود و هنگامی که فرشتگان عذاب از علت ورود به دوزخ میگویند، بر پایه همان کشفی که در هنگام مرگ رخ میدهد و به علم شهودی نسبت به خود و جهان میرسد(ق، آیه 22)، میگوید که از علم دیگران بهره نبرده و گوش به حرفهای عالمان و عاقلان ندادیم و خردورزی نداشتیم. (ملک، آیه 10)در روایات است که مسئولیت عاقل و عالم دو چندان است؛ زیرا میبایست همان گونه که خود را از خسران ابدی میرهاند دیگران را نیز برهاند.
از این رو مسئولیتی که برای عاقل و عالم است که همان آموزش جهال است. امام صادق(ع) در این باره میفرماید: إِنَّ اللّه لَم یَخُذ عَلَى الجُهّالِ عَهدا بِطَلَبِ العِلمِ حَتّى أَخَذَ عَلَى العُلَماءِ عَهدا بِبَذلِ العِلمِ لِلجُّهالِ، لأَنَّ العِلمَ کانَ قَبلَ الجَهلِ؛ خداوند از نادانان پیمان نگرفته که دانش بیاموزند، تا آنکه از عالمان پیمان گرفته که به نادانان بیاموزند، زیرا دانش، پیش از نادانى بود. (غررالحکم، ج6، ص441، ح10926)
امام على(ع) نیز در این باره میفرماید: زکوهًْ العَقلِ احتِمالُ الجُهّالِ؛ زکات عقل تحمّل نادانان است.(التوحید، ص 127) این تحمل به اشکال مختلف صورت میگیرد که از جمله آنها برخورد سالم با آنان و تند نشدن نسبت به رفتارهای جاهلانهشان و برخورد اخلاقی داشتن با آنان (فرقان، آیه 63) و همچنین آموزش آنان است هر چند که با سختی باشد.
به هر حال، همه کرامت و شرافت آدمی در علم و عقل اوست و در برابر همه ذلت و بدبختیهای او نیز برآیند جهل اوست. بر همین اساس میتوان گفت که هر خوبی و خیری که برای آدمی است به سبب علم و عقل و هر شر و بدی نیز نتیجه جهل است. با این همه در آیات و روایات برخی از مصادیق مهم و اساسی شر و بدی که حاصل جهل است مورد تاکید قرار گرفته تا انسان را نسبت به وضعیت خود متذکر شود؛ زیرا قرآن و روایات در مقام پند و موعظه است و بیان کلیات نمیتواند آن تاثیری را داشته باشد که بیان مصادیق و جزئیات دارد. بر همین اساس، در اینجا از باب تذکر و یادآوری برخی از مصادیق آثار جهالت بیان میشود.
آثار جهالت را میتوان در حوزههای نظری و عملی شناسایی و بیان کرد. پس هم در حوزه اعتقادات و هم در حوزه عمل و اخلاق آثاری برای جهالت است که در دنیا و آخرت خودنمایی میکند. از همین روست که امیرمومنان علی(ع) جهالت را بزرگترین مصیبتهای بشر میداند و میفرماید: أَعظَمُ المَصائِبِ الجَهلُ؛ بزرگترین مصیبتها، نادانى است. (غررالحکم و دررالکلم، ص73) آن حضرت خاستگاه همه بدیها و شرور را جهالت میداند و میفرماید: اَلجَهلُ أَصلُ کُلِّ شَرٍّ؛نادانى ریشه همه بدیهاست. (غررالحکم و دررالکلم، ص73).
در آیات قرآن برای جهالت بیش از پنجاه اثر بیان شده است که شامل اموری چون احساس امنیّت مشرکان در پناه بتها (انعام، آیه 81)، اختلاف در مسائل(نساء، آیه 157؛ کهف، آیه 22)، ارزشگذاری غلط (هود، آیات 27 و 29؛ نحل، آیه 95)، استکبار و توقعات بیجا (هود، آیات 27 و 29)، اشتباه و خطا (بقره، آیه 273)، گمراهسازی دیگران (نساء، آیه 44)، اعراض از حق (انبیاء، آیه 24)، اقدامات نسنجیده (حجرات، آیه 6)، انحرافات اخلاقی و جنسی (یوسف، آیه 33؛ نمل، آیه 55)، انحصارطلبی و نفی ارزش دیگران (بقره، آیه 113)، انکار معاد و حقایق هستی (نحل، آیه 38)، بتپرستی (اعراف، آیه 138 و 139)، بدعت در دین (انعام، آیات 140 تا 148)، بیادبی و بداخلاقی (فرقان، آیه 63؛ قصص، آیه 55)، بیتقوایی (بقره، آیه 103)، بیصبری (کهف، آیات 68 و 71 تا 77 و 82)، پشیمانی (حجرات، آیه 6)، تعصب (بقره، آیه 113)، پذیرش خرافات (اعراف، آیه 131)، روآوری به سحر و جادو و مانند آن (بقره، آیه 102) شایعهسازی (نور، آیات 11 و 15)، دنیاطلبی (عنکبوت، آیه 64)، زیان (انعام، آیه 140) و مانند آن میشود.
رشد انسان در هر زمینهای به علم و عقل باز میگردد. انسان در مسائل مذهبی نیز با عقل و علم است که رشد پیدا میکند؛ و جهالت موجب میشود که مذهب رشد نکند و روشهای رفتاری آدمی بهتر نشود، بلکه آیینهای خوب و پاک با مانع جدی رشد مواجه شود. امیرمومنان امام على(ع) در این باره میفرماید: لا یَزکو مَعَ الجَهلِ مَذهَبٌ؛ هیچ آیینى، با نادانى رُشد نمىکند. (غررالحکم و دررالکلم، ص74)
جهالت، آدمی را از ارزش و اعتبار در دنیا و آخرت میاندازد. رفتاری که از روی جهالت صورت میگیرد خود موجب خواری و ذلت آدمی میشود. گاه دیده شده که جهالت نسبت به یک موضوع آدمی را به کارهایی وامیدارد که انسان را ذلیل میکند. امام على(ع) میفرماید:کَم مِن عَزیزٍ أَذَلَّهُ جَهلُهُ؛ چه بسیار عزیزى که، نادانىاش او را خوار ساخت.(غررالحکم و دررالکلم، ص76) آن حضرت هم چنین در سخنی دیگر میفرماید: اَلصِّدقُ عِزٌّ وَالجَهلُ دلٌّ؛ راستى عزّت است و نادانى ذلّت و خواری. (تحفالعقول، ص 356)
بر اساس آموزههای اسلامی، دینداری و اخلاق ریشه در عقل دارد و بیدینی و بیاخلاقی در جهالت رشد میکند؛ چرا که دین و اخلاق بویژه حیا که مهمترین فضیلت اخلاقی است، از لوازم عقل است (اصول کافی، ج1، کتاب عقل و جهل) پس در هر کسی جهالت باشد اخلاق از آن کس برود و شقاوت و بدبختی ابدی را برایش به ارمغان میآورد. امیرمومنان(ع) میفرماید: اَلجَهلُ مُمیتُ الحیاءِ وَ مُخَلِّدُ الشَّقاءِ؛ نـادانى، مایـه مرگ زندگان و دوام بدبختى است. (غررالحکم، ص 75، ح 1164)
عذر و بهانه جاهل مقصر پذیرفته نمیشود؛ زیرا خداوند به او عقل داده و ابزارهای شناخت و علم و دانش را نیز در اختیار او قرار داده است. بنابراین اگر جاهل قاصر دسترسی به معلوماتی ندارد و از همین رو، عذر و بهانهاش به عنوان جاهل بودن پذیرفته میشود (نساء، آیه 17؛ انعام، آیه 54؛ نحل، آیه 119)، ولی از جاهل مقصر پذیرفته نیست. رسول خدا(ص) در اینباره میفرماید: قَلبٌ لَیسَ فیهِ شَىءٌ مِنَ الحِکمَةِ کَبَیتٍ خَرِبٍ فَتَعَلَّموا وَعَلِّموا وَتَفَقَّهوا وَلا تَموتوا جُهّالاً فَإِنَّ اللّه لایَعذِرُ عَلَى الجَهلِ؛ دلى که در آن حکمت نیست، مانند خانه ویران است، پس بیاموزید و تعلیم دهید، بفهمید و نادان نمیرید. براستى که خداوند، بهانهاى براى نادانى نمىپذیرد. (نهجالبلاغه، خطبه 91) پس اگر بخواهیم از مشکل جهالت رهایی یابیم، باید از عقل و ابزارهای شناختی چون حواس پنجگانه استفاده کنیم تا از جهالت رهایی یابیم؛ چرا که امیرمومنان على(ع) میفرماید: اَلعِلمُ قاتِلُ الجَهلِ؛ دانش، نابودکننده نادانى است.(غررالحکم و دررالکلم، ص73)
نشانههای جهالت
اگر بخواهیم آدم عاقل و عالم را از جاهل بازشناسیم، باید به کارهای او توجه کرد، زیرا عقل و جهل در رفتار آدمی خود را نشان میدهد. در اینجا به برخی از نشانههای جاهل اشاره میشود.
1. نافرمانی خدا:
انسان عاقل کسی است که جز اطاعت خدا نکند اما جاهل جز نافرمانی نبرد. رسول خدا(ص) در این باره میفرماید: إِنَّالجاهِلَ مَن عَصَى اللّه وَإِن کانَ جَمیلَ المَنظَرِ عَظیمَ الخَطَرِ؛ نادان کسى است که نافرمانى خدا کند، اگر چه زیبا چهره و داراى موقعیتى بزرگ باشد.(اعلام الدین فی صفات المؤمنین، ج1، ص56)
2. شوخی زیاد:
یکی از نشانههای جهالت شوخی زیاد است؛ چرا که از چشم مردمان میافتد و مردم چنین فردی را جاهل میشمارند و با او رفتاری که در شان عاقل است نخواهند داشت. از این رو امیرمومنان(ع) به مردمان هشدار میدهد که از شوخی زیاد اجتناب کنند تا متهم به جهالت نشوند و عزت و کرامتشان از میان نرود. آن حضرت میفرماید: مَن کَثُرَ مِزاحُهُ استُجهِلَ؛ هر کس زیاد شوخى کند، نادان شمرده مى شود.(شرح آقا جمال خوانساری بر غررالحکم، ج5، ص183، ح7883)
3. تکبر:
از دیگر نشانههای جاهل تکبر است؛ زیرا عاقل و عالم مانند درخت پرباری است که هرچه بیشتر محصول و میوه میدهد سر به زیرتر و افتادهتر است. جاهل، فردی به دور از فروتنی و اهل تکبر و خودبزرگ بینی است و همین رفتارش خود گواه و شاهدی روشن بر جهالت اوست. امام کاظم(ع) درباره این نشانه جاهل میفرماید: إِنَّ الزَّرعَ یَنبُتُ فِى السَّهلِ وَلایَنبُتُ فِى الصَّفا فَکَذلِکَ الحِکمَةُ تَعمُرُ فى قَلبِ المُتَواضِعِ وَلا تَعمُرُ فى قَلبِ المُتَکَبِّرِ الجَبّارِ، لأِنَّ اللّه جَعَلَ التَّواضُعَ آلَةَ العَقلِ وَجَعَلَ التَّکَبُّرَ مِن آلَةِ الجَهلِ؛ زراعت در زمین هموار مى روید، نه بر سنگ سخت و چنین است که حکمت، در دلهاى متواضع جاى مىگیرد نه در دل هاى متکبر. خداوند متعال، تواضع را وسیله عقل و تکبر را وسیله جهل قرار داده است.(تحف العقول، ص 396)
4. افراط و تفریط:
جاهل انسان معتدلی نیست و از همین رو در همه کارهای خود یا به افراط میرود یا تفریط میورزد. این یکی دیگر از نشانههای جاهل است که امام على(ع) به آن اشاره داشته و میفرماید: لا تَرَی الجاهِلَ اِلّا مُفرِطاً اَو مُفَرِّطاً؛ همیشه جاهل یا افراط گر و تجاوزکار و یا کندرو و تفریطکننده است. (النهایه، ج3، ص 435)
5. بهره نبردن از علم:
از دیگر نشانههای جاهل این است که از علم و عقل خویش بهره نمیبرد. بنابراین نمیتوان گفت که هر کسی علم و عقل دارد، جاهل نیست؛ چرا که کسی که از عقل و علم خویش بهره نبرد، مصداق حقیقی جاهل است. امام على(ع) میفرماید: رُبِّ عالِمٍ قَد قَتَلَهُ جَهلُهُ، وَ عِلمُهُ مَعَهُ لاینفَعُهُ؛ چه بسیارند دانشمندانی که جهلشان آنها را کشته در حالی که علمشان با آنهاست، اما به حالشان سودی نمیدهد.(ارشاد، ص144)
6. ناشکیبایی :
از دیگر نشانههای جهالت فقدان صبر و حلم و بردباری است. پس ممکن است که شخص به ظاهر عاقل و عالم باشد، ولی برخوردار از حلم نباشد؛ زیرا حلم از آثار عقل و علم است و کسی که حلم نورزد از عقل و علم بهرهای نبرده است. از این رو پیامبر(ص) میفرماید: ثَلاثٌ مَن لَم تَکُن فیهِ فَلَیسَ مِنّى وَ لا مِنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ. قیلَ: یا رَسولَ اللّهِ، وَ ما هُنَّ؟ قالَ: حِلمٌ یَرُدُّ بِهِ جَهلَ الجاهِلِ وَ حُسنُ خُلقٍ یَعیشُ بِهِ فِى النّاسِ وَ وَرَعٌ یَحجُزُهُ عَن مَعاصِى اللّهِ عَزَّوَجَلَّ؛ سه چیز است که هر کس نداشته باشد نه از من است و نه از خداى عزّوجلّ. عرض شد: اى رسول خدا! آنها کدامند؟ فرمودند: بردبارى که به وسیله آن جهالت نادان را دفع کند، اخلاق خوش که با آن در میان مردم زندگى کند و پارسایى که او را از نافرمانى خدا باز دارد. (خصال، ص 145، ح 172)
7. عجله بیموقع و سستی نابهنگام:
انسان عاقل و عالم کسی است که وقت شناس باشد و هر کاری را در زمان خودش انجام دهد. فرصتها را غنیمت شمارد و بداند که چون ابرها به سرعت میآیند و میروند. پس نه پیش از وقت عمل میکند و نه هنگام فرصتی آن را به تاخیر میاندازد. امام علی(ع) در بیان نشانههای جاهل میفرماید: مِنَ الخُرقِ، المعاجَلَةُ قَبلَ الإمکانِ و الاَناةٌ بعدَ الفُرصةِ؛ شتاب کردن در کاری پیش از بدست آوردن توانایی و سستی کردن بعد از به دست آوردن فرصت از نادانی است. (جهادالنفس، ح829)
8. پند ناپذیری و نهی ناپذیری :
از دیگر نشانههای جاهل میتوان به این دو خصلت اشاره کرد. امام علی(ع) در این باره میفرماید: الجاهِلُ لا یَرتَدِعُ، وبالمَواعِظِ لا یَنتَفِعُ؛ نادان باز نمىایستد (هیچ نهى و بازداشتى در او اثر نمىکند) و پند و اندرزها سودش نمىدهد. (غررالحکم، ح 1729 - منتخب میزانالحکمة، ص 600)
9. دشمنی با مردم:
از نظر امیرمومنان این نشانه یکی از مهم ترین نشانه هاست؛ چرا که سرچشمه همه نادانیها در انسان است. آن حضرت میفرماید: رأسُ الجَهلِ مُعاداةُ النّاسِ؛ سرآغاز نادانی، دشمنی با مردم است. (غررالحکم، ح 5247 )
" کیهان "
چو سیل زپیچ و تاب صحرا می رفت
همراه سحر به فتح فردا می رفت
بی تاب نظیر جوشش چشمه دور
این رود به جست و جوی دریا می رفت
" سلمان هراتی